پایگاه خبری لقمه: دبیر کمیته نانو فناوری وزارت جهاد کشاورزی تبخیر آبهای سطحی، استفاده از کودهای شیمیایی غیراستاندارد و ضایعات محصولات کشاورزی را از مهمترین چالشهای بخش کشاورزی نام برد و گفت: بیشترین ضایعات بخش کشاورزی مربوط به بستهبندیهای این محصولات است که در این زمینه مطالعات زیادی برای تولید پوششهایی برای افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی انجام شده است.
به گزارش پایگاه خبری لقمه ، دکتر سرافرازی در چهارمین همایش نانو فناوری در کشاورزی که در محل موسسه تحقیقات، اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج برگزار شد، با اشاره به اقدامات انجام شده در کشور در بخش کشاورزی، افزود: این اقدامات موجب شده است که در طول این چهار سال رشد خوب و مناسبی در این حوزه ایجاد شود. بهگونهای که ما توانستهایم در تولید 20 محصول رتبههای اول تا دهم جهان را کسب کنیم.
وی، نگاه ویژه دولت در این حوزه را عامل حفظ این رشد و پایداری آن نام برد و اظهار کرد: ولی عوامل متعددی از قبیل آلودگی و کمبود آب، دانش و سن کشاورزان، بقایای سموم، ضایعات محصولات کشاورزی و تبخیر آب این رشد را تهدید میکند.
سرافراز با تاکید بر اینکه ایران موفق به صادرات محصولاتی چون گوجه، خیار، سیبزمینی، هندوانه، پیاز، موسیر و پسته شده است، تاکید کرد: از سوی دیگر کشور با کمبود آب مواجه است، بهگونهای که طبق گفته معاون وزیر در امور آب و خاک، 18 میلیون هکتار سطح زیر کشت در کشور وجود دارد که 8.7 میلیون هکتار آن آبی بوده و در مابقی آن نیز کشت دیم صورت میگیرد و تنها یکونیم میلیون هکتار مجهز به سیستمهای نوین آبیاری است.
دبیر کمیته نانو فناوری وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: علاوه بر آن 5 هزار هکتار از باغهای پسته کشور خشک شده و از بین رفتهاند و طی 15 سال اخیر کشور خشکسالیهای متعددی را تجربه کرده؛ چراکه میزان متوسط بارندگی کشور از 250 میلیمتر به 204 میلیمتر کاهش یافته است.
وی، همچنین به گزارش سازمان فائو اشاره کرد و گفت: بر اساس گزارش این سازمان، کشاورزان ایرانی 22 درصد بیش از متوسط جهانی آب مصرف میکنند. تولید محصولات کشاورزی به ازای مصرف هر متر مکعب آب، حدود 2.5 کیلوگرم است که این میزان در ایران یک کیلوگرم میشود.
سرافرازی، آلودگی آب را از دیگر چالشهای بخش کشاورزی نام برد و خاطرنشان کرد: در سطح جهان حدود 80 درصد پساب تولیدشده مجدداً مورد استفاده قرار گرفته است و از سوی دیگر هر متر مکعب فاضلاب حدود 40 برابر حجم خود آبهای زیرزمینی و سطحی را آلوده میکند.
به گفته وی، در حال حاضر 200 هکتار از مزارع سبزی و صیفی استان البرز با فاضلابها آبیاری میشوند.
وی با اشاره به چالشهای کشور در زمینه تبخیر آب خاطرنشان کرد: در ایران 25 میلیون مترمکعب از آبها در خاک نفوذ میکنند، ضمن آنکه 68 میلیون مترمکعب جریان سطحی و 275 میلیون مترمکعب میزان تبخیر سالانه کشور است.
دبیر کمیته نانو فناوری وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: بیش از چهار برابر همه آب مصرفی در بخشهای کشاورزی، صنعت و خانگی در ایران به وسیله تبخیر از بین میرود و علاوه بر آن در اثر ساختن سدها نیز سالی 30 میلیارد متر مکعب تبخیر آب در کشور داریم. بهگونهای که بر اساس اعلام وزیر نیرو یکی از معضلات کشور تبخیر شدید آب در پشت 600 سد احداث شده است.
سرافرازی با اشاره به میزان ضایعات محصولات کشاورزی در ایران، اظهار کرد: بر اساس گزارش فائو روزانه به ازای هر نفر 134 کیلو کالری غذا در ایران به هدر میرود و 30 تا 35 درصد محصولات تولیدی در کشور تبدیل به ضایعات میشود.
به گفته وی، بر اساس مطالعات انجام شده در مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب، هفت هزار و 574 تن معادل 11.1 درصد از کل تولیدات زراعی و دو هزار و 267 تن معادل 14.5 درصد از کل تولیدات باغی به ضایعات تبدیل میشود. بر این اساس میزان تلفات آبی ناشی از ضایعات محصولات زراعی در سال 92 تا 93 برابر با 6.26 میلیارد مترمکعب و محصولات باغی 3.04 میلیارد متر مکعب بوده است.
دبیر کمیته نانوفناوری وزارت جهاد کشاورزی میزان ضایعات کشور در بخشهای مختلف را 17.8 درصد ذکر کرد و ادامه داد: در بخش زراعی سیبزمینی، گوجه فرنگی، سبزی و صیفیجات با 30 درصد و در بخش باغی انگور و انجیر با حدود 35 درصد بالاترین درصد ضایعات بخش کشاورزی را به خود اختصاص دادهاند.
وی با تاکید بر اینکه با استفاده از فناوریهای نانو میتوان به میزان قابل توجهی از ضایعات کشاورزی جلوگیری کرد، یادآور شد: به دلیل نامناسب بودن مواد اولیه بستهبندی 2 تا 3.5 درصد ضایعات کشاورزی مربوط به این بخش میشود. علاوه بر آن، ضایعات 30 درصدی محصولاتی چون هندوانه، خربزه و سیبزمینی مربوط به بخش حملونقل میشود که در این راستا با اعمال توجه ویژه به فناوری نانو میتوان نسبت به بهبود این وضع اقدام کرد.
سرافرازی همچنین به وضعیت استفاده از کودهای شیمیایی در کشور اشاره کرد و توضیح داد: از سوی موسسه تحقیقات خاک و آب هفت هزار و 92 برند در این حوزه مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد پنج هزار و 83 برند فرمول گواهی ثبت دریافت کردند و در مقابل 1324 مورد رد شدند.
به گفته وی، حدود یک هفتم از کودهایی که تاکنون در اختیار مصرفکنندگان گذاشته شده است، استانداردهای لازم را نداشته و بیکیفیت بودهاند، ضمن آنکه سالانه 4 میلیون تن کود در کشور مورد نیاز است.
دبیر کمیته نانو فناوری وزارت جهاد کشاورزی با تاکید بر ضرورت توسعه فناوریهای نانو در بخش کشاورزی، گفت: حدود 700 مقاله در قالب تحقیقات در حوزه کشاورزی در جهاد کشاورزی و همچنین پایاننامههای ارشد و دکتری اجرایی شده است و این کمیته آمادگی خود را برای حمایت از تحقیقات کاربردی در این حوزه اعلام میکند.
سرافرازی، تعداد کل محصولات مبتنی بر نانو فناوری در دنیا را 7700 محصول نام برد و گفت: از این تعداد تنها 206 محصول در حوزه کشاورزی بوده است که دلیل این کم بودن سروکار داشتن حوزه کشاورزی با موجود زنده است.
وی با اشاره به طرحهای تحقیقاتی انجام شده در حوزه نانو کشاورزی، تاکید کرد: ما درصدد هستیم تا با توسعه این فناوری میزان ضایعات را از طریق تولید بستهبندیهای نانویی کاهش دهیم.
به گفته سرافرازی، تاکنون طرحهای تحقیقاتی در زمینههای تولید بستهبندیهای نانو برای افزایش زمان نگهداری محصولات نانویی، نانوپوششهای گلخانهای، نانوکودهای آهسته رهش با هدف کاهش مصرف کود و پاستوریزاسیون سرد با بهرهگیری از فناوری نانو اجرایی شده است.
دبیر کمیته نانو فناوری وزارت جهاد کشاورزی همچنین از راهاندازی دو آزمایشگاه فناوری نانو با تجهیزات ساخت داخل به منظور تصفیه آبهای سطحی خبر داد.