روزه باعث می شود كه اعضای بدن مخصوصا دستگاه گوارش (معده و روده‌ها) که در طول ۱۱ماه مشغول فعالیت بوده، مدت یك ماه استراحت كند و نیروی تازه ای بگیرد و از سویی دیگر، ذخایر چربی های مضری كه در بدن و مخصوصا ناحیه شكم تجمع پیدا كرده و می توانند مشكلات زیادی ایجاد كنند، كاهش یافته و سموم بدن دفع شوند.
به گزارش لقمه، روزه داران باید از یك رژیم غذایی سالم و با كیفیت بالا استفاده كنند تا به این ترتیب بدن خود را با این شرایط تطبیق دهند. در ایام روزه داری برنامه غذایی افراد به دو وعده اصلی افطار و سحری محدود می شود. وعده سحری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا پس از این وعده، ساعات روزه داری شروع می شود و بدن انرژی دیگری دریافت نمی كند و بهتر است از غذاهای دیر هضم مانند غذاهای حاوی كربوهیدارت پیچیده (قندهای مركب) و فیبر نظیر میوه، سبزی، غلات كامل و حبوبات مثل جو، گندم، عدس، لوبیا و نان های سبوس دار در این وعده استفاده شود.
وعده سحری در ماه رمضان مانند صبحانه ی روزهای عادی است و مهم ترین وعده غذایی به حساب می آید و از آن جا كه تمام غذاهایی كه در این وعده مصرف می شوند، انرژی مورد نیاز و مواد مغذی لازم را تامین می كنند، افراد در طول روز دچار افت قند خون، كاهش تمركز و پائین آمدن توان كاری نخواهند شد. روزه داران باید سحری را مانند صبحانه كامل یا یك ناهار سبك مصرف كنند و خوردن سالاد و میوه را در سحری فراموش نکنند، زیرا برای كاهش احساس گرسنگی و تشنگی بسیار موثر است. حداقل سالادی را كه می توان تهیه كرد از خیار و گوجه فرنگی است كه می توان با افزودن كمی هویج یا جوانه گندم ، عدس و ماش به ارزش غذایی آن افزود. بهترین سبزی كه می توان به عنوان سالاد در سحر مصرف كرد، كاهو است. این سبزی در مقایسه با سایر سبزی ها، دارای آب بسیار بالایی است و به همین دلیل می تواند از احساس تشنگی در طول روز بكاهد و فیبر بالای آن مانع ابتلای روزه داران به یبوست می شود.
بهترین برنامه ی غذایی كه برای افطار می توان در نظر گرفت، برنامه ای است كه حاوی مایعات و قندهای ساده قابل جذب سریع باشد، زیرا در زمان افطار، قند خون در پایین ترین حد خود قرار گرفته و می تواند یكی از علل سردردهای نزدیك افطار باشد. به همین دلیل توصیه می شود افطاری با خرما و آب گرم، چای كم رنگ یا شیر ولرم شروع شود كه نیاز شدید به مواد قندی به سرعت برطرف شود و بدن آمادگی بهتری برای استفاده از مواد غذایی دیگر را پیدا كند. بنابراین در وعده افطار نباید یك دفعه حجم زیادی از غذا یا مایعات وارد معده شود، زیرا اتساع ناگهانی معده باعث بروز اختلال در جریان خون دیگر اندام ها و اعضای بدن می شود و از طرفی باعث بروز سوء هاضمه نیز می گردد. باید غذای اصلی در وعده افطار كم كم و به تدریج صرف شود.
مصرف نوشیدنی های سرد در افطار ممكن است علایم ناراحت كننده گوارشی را در فرد روزه دار به وجود آورد و باید از این عمل خودداری كرد.و اما در روزهای گرم و بلند سال که فاصله سحری و افطاری زیاد و برعکس فاصله افطار تا خواب کوتاه است، نحوه رعایت فواصل غذایی کمی متفاوت است.
توصیه می شود در این شرایط دو وعده غذای اصلی (سحری و افطاری) و یک میان وعده (از میان انواع میوه ها و نوشیدنی ها) تا قبل از خواب داشته باشید.
نوشیدن آب در تمام ساعات بین افطاری و سحری، به مقدار زیاد و با دمای مناسب توصیه می شود.
مصرف سبزی های تازه یا میوه در سحر و فاصله افطار تا خواب حتما لازم است. سعی کنید کمی زودتر جهت صرف سحری از خواب بیدار شده و برای چیدن سفره سحری کمک کنید (این کار باعث افزایش اشتها در افراد بی اشتها می شود).
چگونه تشنگی را کاهش دهیم؟
سرکشیدن آب زیاد بین غذای سحری، به امید جلوگیری از تشنگی در طول روز اشتباه است، چون باعث رقیق شدن شیره معده و در نتیجه نفخ و اختلال در هضم می شود. ولی خوردن میوه در هنگام سحر، علاوه بر مقاومت بیشتر در مقابل تشنگی، باعث رفع مشکل یبوست هم می شود.
توصیه می شود جهت تامین آب لازم از حدود یک ساعت بعد از افطار تا نیم ساعت قبل از سحر، حداقل شش لیوان آب بنوشید. توجه داشته باشد که از خوردن چای پررنگ، قهوه و کاکائو و موادی که باعث دفع بیشتر آب (به علت مدر بودن) می شوند (به خصوص در سحری) پرهیز کنید.