اگر این روزها به یكی از شهرها یا استان‌های جنوبی كشور سفر كنید و سری به بازارهای محلی آن بزنید، خواهید دید كه برخی اهالی محلی در حال فروش یكی از محصولات جانبی خرما به نام دوشاب هستند. می‌پرسید دوشاب چیست؟ به شیره خرما، انگور یا هر شیره خوراكی دیگر در اصطلاح محلی دوشاب می‌گویند.
به گزارش لقمه، معمولا نخل‌كاران، دوشاب خرما را به یكی از روش‌های سنتی تهیه می‌كنند. برخی خرما را با آب مخلوط كرده و می‌جوشانند.
جوشانده غلیظ شده را در كیسه ریخته و شیره را از تفاله جدا می‌كنند. اگرهم غلظت شیره پایین بود دوباره آن را می‌جوشانند تا به غلظت معینی برسد؛ اما روش دیگری كه به حفظ بیشتر مواد مغذی شیره خرما كمك می‌كند، روشی است كه در آن از حرارت خبری نیست. در این روش تلی از خرما، درون حصیرهایی از جنس برگ خرما ریخته می‌شود.
خرماها در اثر نیروی وزن برهم فشار آورده و شیره آن از میان منافذ حصیر خارج می‌شود. این شیره كاملا طبیعی و سرشار از مواد مغذی است و تمام فواید خرما را در بر دارد. البته شیره‌گیری از خرما در شهرهای مختلف كشور، روش‌های متفاوتی دارد.
شیره خرما، فعال كننده سلول‌های عصبی
شیره خرما اگر اصولی و تحت كنترل فرآوری شود سرشار از املاح معدنی آهن، كلسیم، فسفر، پتاسیم، منگنز، مس و ویتامین‌های A و B است.
مصرف آن همراه یك لیوان شیر ولرم به هنگام صبحانه باعث فعال‌شدن سلول‌های عصبی مغز می‌شود. آهن آن با افزایش گلبول‌های قرمز خون به رفع كم‌خونی، خستگی و رخوت كمك می‌كند.
كلسیم آن برای تقویت استخوان‌ها مفید است و مصرف كم آن به خانم‌های یائسه و كودكان در حال رشد توصیه می‌شود. شیره خرما می‌تواند سموم را از كبد دفع كند و ناراحتی‌های گوارشی را بهبود بخشد.
خوب است بدانید به دلیل آن‌كه 75 درصد شیره خرما حاوی مواد قندی است، همانند شیره انگور كالری بسیار بالایی دارد و مصرف زیاد آن در افراد كم‌تحرك، باعث چاقی مفرط می‌شود و برای بیماران مبتلا به دیابت محدودیت مصرف دارد
لارو یا شفیره حشرات در شیره محلی
در شیره‌گیری از خرما به روش سنتی، شیره حاصله اغلب تیره و كم‌غلظت است و اصول بهداشتی در تهیه آن رعایت نمی‌شود.
اغلب خرماهایی كه برای شیره‌گیری انتخاب می‌شود یا كیفیت پایینی دارد یا از خرماهایی است كه از سوی پرندگان، آسیب‌دیده است. احتمال وجود آفت مرده، تخم، لارو، شفیره حشرات یا شن و ماسه چسبیده به خرمای نشسته نیز در شیره وجود دارد.
از سوی دیگر در روشی كه از حرارت برای شیره‌گیری خرما استفاده می‌شود امكان بروز طعم سوختگی و در روش سنتی غیر‌حرارتی، امكان بروز ترشیدگی و كپك‌زدگی شیره بسیار زیاد است.
بنابراین نظر به این‌كه امروزه شیره خرما به روش صنعتی هم تهیه می‌شود، بهتر است انواعی را كه دارای مجوز بهداشت و تاریخ مصرف است، انتخاب كنید.