رییس دانشکده تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه :«بیش از 70 درصد بیماریها در جهان منشا غذایی دارند.» از فرموله شدن ناگت میگو و همبرگر فرا سودمند در این مرکز برای نخستین بار در کشور خبر داد.
به گزارش لقمه، دکتر مجید حاجی فرجی در نشست خبری روز جهانی غذا که در دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد گفت:« امروز بیشتر از یک میلیارد نفر از جمعیت دنیا دچار فقر مطلق و فقر غذایی هستند که هم عوامل اقتصادی و اجتماعی و هم متاسفانه عوامل سیاسی در آن دخیل است که نشانه عدم صلح جهانی است و از آن به عنوان ابزاری برای تغییر سیاست ها و حتی جنگ طلبی ها استفاده می شود و بر علیه صلح جهانی که شعارش در سازمان های جهانی داده می شود رفتار می شود.»
وی ادامه داد:«در بسیاری از نقاط جهان بحث امنیت غذایی را موکول به تغذیه نمی کنند. در بحث امنیت غذایی در هرم امنیت تغذیه ای که یک بستر کلان برای امنیت غذایی است چیزی حدود یک سوم این هرم را تشکیل می دهد اما تعریفی که می شنویم امنیت غذایی است نه تغذیه ای . تعریف کلی امنیت غذایی از نظر WHO دسترسی همه مردم در همه اوقات به غذای سالم از نظر تغذیه ای است که ایجاد یک زندگی فعال و سالم کند.»
رییس انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور افزود:« امنیت تغذیه ای که حاکم بر امنیت غذایی است وقتی شکل می گیرد که در این بستر در بحث کلان توسعه ملی، اشاره به توسعه پایدار کنیم و مسلم است هیچ جامعه ای توسعه نمی یابد مگر اینکه امنیت غذایی برای آن وجود داشته باشد و این زمانی میسر است که پایدار باشد یعنی سه رکن دسترسی و دستیابی و مصرف غذای کافی وقتی میسر است که بر پایه پایداری استوار باشد.»
وی خاطرنشان کرد:«در اصول مختلف قانون اساسی به ضرورت تامین امنیت غذایی و رفع فقر و برطرف سازی محدودیت ها و ... اشاره شده است از طرفی مقوله امنیت غذایی در سند چشمانداز 20 ساله و نقشه تحول سلامت نیز به عینه دیده شده است روی این لحاظ است که شورای عالی سلامت و امنیت غذایی در کشور شکل گرفته که به نوعی هیات دولت است و از تمام وزارتخانه ها در جلسات آن حضور می یابند.»
رییس انجمن علمی تغذیه ایران ادامه داد:« امنیت غذایی خانوار، کنترل کمبود ریز مغذیها، ایمنی غذا و حمایت از مصرفکننده، پیشبینی و کنترل عفونتها و بیماریهای سیستماتیک غیرواگیر، ترویج تغذیه با شیر مادر، ترویج شیوه مناسب زندگی و سنجش و مراقبت از وضعیت تغذیهای کشور از جمله آیتمهایی هستند که انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور بر روی آنها تمرکز کرده است.»
وی افزود:« در این میان پایش و مراقبت از وضعیت تغذیهای بسیار حائز اهمیت است و تنها با مشاهده تغییرات و ثبت آن است که میتوان ارزیابیهای موثر را در این خصوص انجام داده و در تدوین سیاستهای کلان از آن بهرهمند شد.»
رییس انجمن علمی تغذیه ایران تاکید کرد:« شاخص امنیت غذایی، دسترسی به غذا است و نه مصرف آن چرا که می توان غذا مصرف کرد اما همچنان سوء تغذیه داشت .امروز پیششرط کنترل بیماریهای ناشی از غذا، برقراری امنیت غذایی است. بیش از 70 درصد بیماریها در جهان منشا غذایی دارند.»
وی با اشاره به اجرای طرح بررسی جامع الگوی مصرف غذا در خانوار که هر 10 سال یکبار در کشور انجام میشود، گفت: «در تلاش هستیم امسال با تدوین پروتکلهای مربوطه، بررسی الگوی مصرف غذا در خانوار را برای دهه سوم شروع کنیم که فرق پروژه جدید با قبل در این است که در گذشته تنها الگوی مصرف در خانوار بررسی میشد و تمرکز بر روی افراد خانوار نبود اما در این پروژه خود فرد و همچنین مواردی نظیر ناامنی غذایی و عادت های تغذیهای نیز مورد سنجش قرار میگیرد.»
وی ادامه داد: « سبد مطلوب غذایی از جمله خروجیهای بررسیهای این طرح خواهد بود که برای استانها و مناطق مختلف، با توجه به شرایط، محصولات و مشکلاتی که دارند به صورت جداگانه تدوین میشود به گونهای که بتوان برای هر استان، همه گروههای هرم غذایی را در نظر گرفت. به عنوان مثال در برخی مناطق کمبود ید وجود دارد و یا در مناطقی از کشور کمبود آهن بالاست که به دلیل شیوع نوعی انگل کم خونی فقر آهن وجود داد یا در برخی استانها با کمبود ویتامین D مواجه هستیم.»
حاجی فرجی درباره نیاز به ویتامین D، توضیح داد: «تقریبا جایی را در کشور نداریم که با مشکل کمبود ویتامین D مواجه نباشد. درصدد هستیم طرح مکمل یاری با ویتامینD را در کشور اجرا کنیم.»
رییس انجمن علمی تغذیهای ایران با تاکید بر اینکه آموزش ها برای مصرف شیر هنوز کامل نشده است گفت:« متاسفانه تبلیغات و شایعاتی که پیرامون ماده غذایی شیر و افزودن وایتکس به آن چندی پیش مطرح شد در کاهش میزان مصرف شیر موثر بوده که باید رفع نگرانی کرد همچنین فرهنگ تغذیهای جامعه در خصوص مصرف شیر ارتقا نیافته است و باید توجه ویژهای به این مسئله داشت که چرا مردم باید برای خرید نوشابه هزینه کنند، اما یک سوم بهایی که برای خرید نوشابه میپردازند، برای شیر هزینه نکنند.»
حاجی فرجی به ارائه راهکارهایی در خصوص افزایش اقبال به مصرف فرآوردههای غنی غذایی از جمله شیر پرداخت و خاطرنشان کرد:«لازم است سیاستهای حمایتی را در چرخه تولید مصرف تقویت کنیم. به عنوان مثال نباید به صنعتگری که غذای کم ارزش تولید میکند، وام تعلق بگیرد و بایستی مالیات بیشتری بدهند. همچنین زمانی که مشاهده میشود آمار چاقی در کشور رو به افزایش است، میتوان راهکاری اتخاذ کرد تا مردم برای تهیه مواد غذایی کم ارزش، بهای بیشتری بپردازند، زیرا اگر قیمت این مواد غذایی بیارزش افزایش بیابد به تدریج از سبد غذایی برخی خانوار حذف میشود و مواد غذایی ارزشمند که قیمت پایینتری دارند، جایگزین آن خواهد شد.»
رییس انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور ادامه داد:« پیشنهاد دیگر، اختصاص یافتن یارانه به برخی اقشار آسیب پذیر جامعه نظیر زنان باردار است. به عنوان مثال در برخی مناطق که با کمبود ریز مغذیها مواجه هستیم، جای کار بسیاری وجود دارد. مکاتبات بسیاری برای توجه به برخی ریز مغذیها و دریافت یارانه برای آن انجام شده است و به عنوان مثال همان گونه که نانها با اسیدفولیک غنی شدهاند، شیر نیز با کلسیم غنی شود.»
وی با تاکید بر اینکه پیشگیری میتواند تا 50 درصد از بار هزینههای درمان بکاهد، گفت: «لازم است گروههای مختلف مردمی نیز وارد این حوزه شوند، چرا باید خیرین ما تنها مدرسه بسازند. البته این آمادگی از سوی خیرین کشور وجود دارد، اما در خصوص آن فرهنگسازی لازم صورت نپذیرفته است.»
حاجی فرجی با بیان اینکه شعار امسال روز جهانی غذا مبنی بر «تعاونیهای کشاورزی، کلیدی برای تغذیه جهان است» گفت:«تعاونیهای کشاورزی در بخش غذا 40 درصد کل تعاونیهای دنیا را به خود اختصاص دادهاند. در حالی که آماری در این خصوص در کشور نداریم. بایستی در این زمینه اهتمام جدی صورت پذیرد و پس از تشکیل تعاونیهای استانی و کشوری به سمت ایجاد تعاونیهای منطقهای حرکت کنیم.»
وی تاکید کرد: «برخی مواد غذایی مضر نظیر سوسیس و کالباس و برخی تنقلات نظیر پفک و چیپس مورد توجه مردم هستند و نمیتوان آنها را به آسانی از سبد غذایی خانوار حذف کرد. به همین خاطر به دنبال جایگزین کردن این مواد با فرآوردههای سالم هستیم. چرا که اکنون بیشترین مصرف پفک و سوسیس و کالباس بین سنین 2 تا 12 سال است و ما جایگزین مناسبی برای آن نداریم.از جمله اقدامات صورت پذیرفته در این زمینه، تولید سوسیس غیر گوشتی بود که در اردیبهشت ماه سال جاری رونمایی شد.»
وی از 2 فرموله کردن ناگت میگو و همبرگر فراسودمند خبر داد و گفت: «ناگت میگو فرا سودمند و همبرگر فرا سودمند در این مرکز مراحل فرمولاسیون را طی کرده و طبق تایید متخصصان تغذیه آمادگی این را دارند تا به تولید انبوه رسیده و به بازار عرضه شود اما هنوز تولید نشده و نیازمند مجوز است.»
وی ادامه داد: «ناگت میگوی فرا سودمند حاوی ماده پربیوتیکی بتاگلوکان که در کاهش قند خون بسیار موثر است.»
رییس انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور خاطرنشان کرد: «جذب روغن در این ماده غذایی تا 40 درصد کاهش یافته است و به دلیل کاهش چربی ماندگاری بالاتری دارد.»
حاجی فرجی همچنین با اشاره به نحوه تولید همبرگر فراسودمند، عنوان کرد:« با توجه به اینکه گوشت قرمز بافت چربی مخفی دارد که افراد با مصرف آن دچار نقرس و افزایش چربی و آنزیم های کبدی می شوند در این همبرگر چربی گوشت به میزان بالایی حذف و به جای آن ترکیبی از روغن زیتون و کانولا جایگزین شده است. اگر این محصول با شیوه طبخ مناسبی آماده مصرف شود، یک محصول کم چربی و کم ضرر خواهد بود که کمترین آسیب را می رساند.»
وی در ادامه در پاسخ به این که آیا رژیمهای گیاهخواری برای حفظ سلامت توصیه میشود، تاکید کرد: «گیاهخواری صرف را به هیچ وجه قبول نداریم. در کشورهای توسعه یافته نیز برخلاف اینکه مطرح میشود گیاهخوار هستند، اما مصرف غالبشان پروتئین است و نان آخرین مادهای است که در هرم غذایی خود از آن استفاده میکنند.»
وی خاطرنشان کرد: «نمیتوان پروتئین مورد نیاز بدن را تنها با استفاده از فرآوردههای گیاهی برطرف کرد. تا 60 درصد پروتئین مورد نیاز ما از غلات تامین میشود نه از گوشت که آن هم 3 تا 5 درصد قابل جذب است. »
پ.ب