این روزها بیشترین معضل بسیاری از افراد مسئله چاقی است، بعضی از افراد ترجیح می‌دهند به جای تلاش برای بهتر زندگی‌كردن و از راه‌های منطقی به نتیجه رسیدن ره صد ساله را یك شبه طی كنند و هستند كسانی كه از این افراد به راحتی سوءاستفاده می‌كنند اما برای سود بیشتر آن‌ها اجازه ندهید تا از شما سوءاستفاده شود.
به گزارش لقمه، «لاغری سریع»، «بدون عارضه لاغر شوید»، راهی بسیار ساده برای آن‌كه خیلی ساده لاغر شوید، قرص‌های معجزه‌آسای لاغری، قرص‌هایی كه بدون هیچ عارضه‌ای شما را لاغر می‌كنند و... این تبلیغات در فضای مجازی و ماهواره‌ای بیداد می‌كنند و مشخص است كه طرفداران بسیاری هم دارند اما متاسفانه چون نظارتی بر این تبلیغات وجود ندارد در آن‌ها واقعیت بیان نمی‌شود. بسیاری از این داروها كه به صورت قاچاق وارد می‌شوند عوارض خطرناكی دارند و حتی عرضه و فروش آن‌ها در بسیاری از نقاط جهان ممنوع است.
جرقه این مطلب را یكی از همكاران بخش ویراستاری مجله زد، دختر خانم جوانی كه می‌خواست طی یك‌ماه چند كیلوگرم از وزن خودش بكاهد. او برای مشاوره نزد من آمده بود با مجموعه‌ای از پرینت‌ها در مورد قرص‌های لاغری كه مدعی شده بودند لاغری سریع، بدون بازگشت و بدون عارضه را به ارمغان می‌آورند اما آیا این یك واقعیت است؟ این مطلب نتیجه گشت‌و‌گذاری اینترنتی در مورد چند قرص مشهور شده در این روزها و بررسی صحت و سقم آن‌ها و البته نظر 2 متخصص تغذیه مشهور كشور در این مورد است.
قرص آمریكایی كه در آمریكا ممنوع است
اولین داروی مورد بررسی دارویی است به نام «ریلاكر» كه با عنوان قرص لاغری آمریكایی كه با عنوان: «طی یك ماه 12 كیلوگرم از وزن شما كم می‌كند»، تبلیغ می‌شود. در ادامه تبلیغ این دارو آمده است: «ریلاكر یك محصول كاملا موثر و پیشرفته است كه كاهش‌دهنده قوی اشتها، افزایش دهنده انرژی و چربی‌سوز قوی و سوزاننده كالری است. همین‌طور 8 نوع ویتامین و مواد معدنی برای شادابی، سفت شدن پوست و جلوگیری از افتادگی پوست پس از لاغری دارد.» در بخش دیگری از تبلیغ این دارو آمده: «این قرص كاملا گیاهی و بدون عوارض بوده و تاثیر بسیار زیادی روی چربی‌های شكم، پهلو و ران دارد. در ضمن این دارو اثرگذاری دائمی دارد به طوری كه بعد از دوره درمان با كمترین درصد بازگشت و 10 الی 12كیلو كاهش وزن در هر دوره تضمینی و... در تبلیغ دیگری در سایتی دیگر در مورد داروی «ریلاكر» آمده است: «ریلاكر یك قرص لاغری خیلی قوی است كه اشتها را تا حد صفر كاهش می‌دهد و چربی‌سوز قوی‌ای نیز هست. این قرص فعالیت‌های متابولیك مولكول‌های چربی را افزایش داده و باعث می‌شود تا مولكول‌های چربی سریع‌تر به انرژی تبدیل شوند در واقع حالتی را به وجود می‌آورد مثل این‌كه شما در حال انجام یك فعالیت ورزشی هستید. این قرص لاغری تبدیل قند به چربی را مسدود كرده و از جذب چربی اضافه جدید جلوگیری می‌كند.» اما شاید جالب‌ترین جمله در تبلیغ دیگری باشد كه در آن آمده: «آیا می‌دانید كم نكردن وزن شما نتیجه این است كه فقط می‌‌خواهید با رژیم غذایی و ورزش كاهش وزن داشته باشید؟»
داروی لاغری كه چاق‌تان می‌كند
اما ریلاكر چه عوارضی دارد كه مصرف آن ممنوع شده است؟ در گزارش سازمان بهداشت كانادا آمده است: «شاید خطرناك‌ترین عارضه جانبی ریلاكر افزایش فشار خون است كه در بسیاری از مصرف‌كننده‌ها گزارش شده؛ در ضمن نوسان میزان فشار خون در مصرف‌كننده‌ها گزارش شده است كه می‌تواند بسیار خطرناك باشد. در مورد سایر عوارض هم باید گفت تپش قلب در افراد مصرف‌كننده بسیار شایع است و در مواردی نیاز به درمان اورژانس برای این تپش‌های قلب وجود دارد. تهوع و استفراغ هم از عوارض شایع آن است. در ضمن بروز واكنش‌های حساسیتی چه از نوع پوستی و چه از نوع گوارشی هم عارضه شایعی است. در خانم‌های مصرف‌كننده داروی ریلاكر نامنظمی در دوره قاعدگی و دردهای بسیار شدید در زمان دوره قاعدگی دیده شده است. آخرین عارضه مهم این دارو هم در نوع خود جالب است؛ در میان عوارض ریلاكر اضافه‌وزن در بسیاری از افراد دیده شده است و افرادی كه این دارو را برای كاهش وزن یا كم‌كردن استرس مصرف می‌كنند در بسیاری از موارد دچار چاقی موضعی یا منتشر شده‌اند! در انتهای گزارش سازمان بهداشت كانادا آمده است متاسفانه روی جعبه‌های داروی ریلاكر هیچ اشاره‌ای به عوارض جانبی احتمالی این دارو نشده است و صرفا اشاره شده كه این دارو طبیعی است؛ این تبلیغ ممكن است این تصور را ایجاد كند كه این دارو فاقد عوارض است اما واقعیت این است كه دارو عوارض جانبی بسیاری دارد كه برخی از آن‌ها بسیار خطرناك هستند.
کاملا خطرناک
اما این تبلیغات چقدر واقعیت دارند؟ كافی است نام «ریلاكر» را در اینترنت جست‌وجو كنید تا به نتایج جالبی برسید، در یك جست‌وجوی ساده به این نتیجه خواهید رسید كه فروش این دارو در كانادا ممنوع اعلام شده است و سازمان FDA هم به تمام مصرف‌كنندگان این دارو هشدار داده مصرف این دارو می‌تواند عوارض جدی روی سلامت آن‌ها داشته باشد و نباید آن را مصرف كنند. سازمان بهداشت و سلامت كانادا در بیانیه‌ای در 5 مارس 2009 اعلام كرده داروی ریلاكر كه به عنوان یك مكمل غذایی كاهش‌دهنده اضطراب و برطرف كننده چاقی شكمی به بازار عرضه شده، دارویی بسیار خطرناك بوده و عرضه و فروش آن در این كشور ممنوع است.
گول تبلیغات را نخورید
ابتدا باید در مورد داروهای مدعی لاغری چند مسئله را روشن كرد، نكته اول این‌كه در روش استاندارد، روش‌های اصلی لاغری اول از همه الگوی غذایی سالم یا رژیم درمانی به علاوه ورزش است. آنچه در جوامع تبلیغ می‌شود، بدین‌ترتیب است كه برخی از افراد از ناآگاهی‌ها و دانش‌نداشتن كافی مردم سوءاستفاده می‌كنند. بدین‌ترتیب كه بعضی از داروها را به‌عنوان داروهای چربی‌سوز معرفی می‌كنند، این واژه به طور مطلق از لحاظ پزشكی قابل‌قبول نیست، وقتی یك فرد عادی كلمه چربی‌سوز را می‌شنود تصورش از آن دارو این است كه با مصرف آن دارو حتما چربی‌های ناحیه شكم، نشیمنگاه و بالای پا، خودبه‌خود می‌سوزند، از بین می‌روند و او به اندام ایده‌آل خواهد رسید.
بافت‌ها از بین می‌روند
مكانیسم این داروها اصلا به‌منظور سوزاندن چربی‌ها نیست و ممكن است مركز اشتها و سیری را در مغز تحریك كنند و فرد به‌صورت طبیعی اشتها برای غذا خوردن نداشته باشد یا با تغییر بعضی هورمون‌ها و عملكرد آن‌ها، دستكاری‌هایی در بدن انجام می‌دهند و تا آن موقع كه این دارو مصرف می‌شود به‌دلیل تغییراتی كه به‌صورت غیرطبیعی در بدن به‌وجود آمده است، دریافت كالری مختل شده و در مدت طولانی كه غذا نمی‌خورد و كالری دریافت نمی‌شود فرد لاغر شده و بافت‌های ماهیچه‌ای درگیر می‌شود و این برای سلامت بسیار خطرناك است.
به جای لاغر شدن یویو می‌شوید
به محض كنار گذاشتن این دارو به‌دلیل حالات روحی و روانی كه این دارو روی فرد گذاشته است بعد از اتمام مصرف، اشتهایی كاذب و بسیار پیدا می‌شود و خیلی بیشتر از قبل غذا می‌خورد و این اشتها مدام به‌اصطلاح مثل یویو بالا و پایین می‌شود و هر چقدر در فرد این حالت یویو بیشتر ایجاد شود بیشتر سلامت را به خطر انداخته و به‌شدت تركیب بدن را به هم می‌زند. این داروها به هیچ وجه به هیچ فردی توصیه نمی‌شوند. این داروها به‌دلیل اختلالات فیزیولوژی كه ایجاد می‌كنند بسیار عوارض خطرناكی برای بدن دارند و در برخی افراد ممكن است حتی موجب كاهش وزن شوند اما به دلیل اختلالات بعدی این وزن برگشته و بدن دوباره به حالت قبلی برمی‌گردد.
گول تبلیغات را نخورید
این داروها تنوع زیادی دارند كه اكثر آن‌ها مانع اشتهای افراد می‌شوند و معمولا تركیباتی كه در این داروها وجود دارد همان تركیبی است كه در برخی از قرص‌های روانگردان نیز وجود دارد كه باعث اختلالات روانی در فرد می‌شود و در برخی از افراد دچار مشكلات گوارشی شده و بدتر از همه این‌ها فرد دچار مشكلات روانی زیادی می‌شود. بیشترین دلیل استفاده مردم از این محصولات به‌دلیل تبلیغات بیش از حد این مواد است كه مردم به‌دلیل نداشتن آگاهی لازم و اشتیاق برای به دست آوردن وزن مناسب در كمترین زمان به سمت این محصولات می‌روند.
هیچ معجزه‌ای در كار نیست
داروی دیگری كه این روزها در اینترنت و شبكه‌های ماهواره‌ای بسیار تبلیغ می‌شود دارویی موسوم به «مجیك اسلیم» است. در تبلیغ این دارو آمده است: كمپانی East pioneer كه یكی از موفق‌ترین تولیدكننده‌ها در تولید محصولات لاغری است این محصول را با نام مجیك اسلیم به فروش می‌رساند؛ با این دارو دیگر لاغری سریع و بدون دردسر افسانه نیست. به جرات می‌توان گفت این تنها كپسول یا مكمل غذایی در دنیاست كه كاملا بی‌خطر و بدون عوارض است. كاهش وزن حداقل 8 كیلوگرم در یك ماه و با مصرف یك دوره 2 ماهه كاهش وزن حداقل 15 كیلوگرمی خواهید داشت. تركیبات این كپسول به‌گونه‌ای است كه با تنظیم كردن ترشحات داخل بدن و كاهش جذب انرژی دریافتی از ایجاد چربی اضافی جلوگیری كرده و با دفع زوائد سوخت و ساز بدن به شكل معجزه‌آسایی باعث كاهش وزن می‌شود و در نهایت اندامی مناسب، پوستی لطیف، صاف، سفت و وزن متعادل را برای شما به ارمغان می‌آورد.جالب این‌كه در مورد تركیبات این كپسول لاغری هم در تبلیغات نوشته شده حاوی افشره زنبور عسل، سیب‌زمینی شیرین چینی، جلبك دریایی، دانه سدر و فیبرهای رژیمی و... است.
سرطان در كمین شماست
اما واقعیت در مورد قرص مجیك اسلیم چیست؟ سازمان نFDA در تحقیقات خود در مورد مجیك اسلیم به نتایج جالبی رسیده است: اگرچه تركیبات تشكیل‌دهنده این دارو كاملا مشخص نشده است اما تحقیقات نشان داده این قرص‌ها 2 ماده شیمیایی دارد؛ اولی ماده‌ای است به نام سیبوترامین كه تا حدودی اشتها را كاهش می‌دهد اما در مجیك اسلیم این ماده با دوز بسیار بالا استفاده شده و این در حالی است كه میزان بالای این دارو بسیار خطرناك است. عوارض دوز بالای این ماده عبارت است از خشكی دهان، یبوست، افزایش فشار خون، نامنظمی ضربان قلب و ایجاد واكنش‌های كبدی و كلیوی. ماده دوم هم فنل فتالین است، دارویی كه در واقع یك مسهل است اما ثابت شده كه این ماده اثرات سرطان‌زایی دارد و مصرف آن در تمام كشورهای اروپایی و آمریكایی ممنوع است. این ماده حتی روی DNA هم تاثیر می‌گذارد و می‌تواند اثرات سرطان‌زایی خود را به نسل‌های بعدی انتقال دهد.در این گزارش آمده است شاید قرص‌های مجیك اسلیم بتوانند وزن را كاهش دهند اما مسئله این است كه این دارو بسیار خطرناك نبوده و نباید مصرف شود.بر اساس اعلام FDA عرضه داروی مجیك اسلیم در ایالات متحده ممنوع است و در واقع فروش آن جرم محسوب می‌شود.
دارویی كه ادعا می‌شود كاملا طبیعی است اما...
داروی دیگری كه هم در شبكه‌های ماهواره‌ای و هم اینترنت به شدت تبلیغ می‌شود دارویی است كه با نام‌های «كپسول لاغری اسلیم» یا «كپسول اسلیم كوئیك» به بازار عرضه می‌شود. در تبلیغ این دارو آمده است: «این كپسول‌های لاغری توسط آخرین تكنولوژی فرآوری و استخراج از گیاهان طبیعی، میوه و سبزی‌های آسیایی مورد استفاده برای هزاران سال در طب سنتی آسیایی تولید می‌شود. این كپسول حاوی سیب‌زمینی ترش، جاكو، فیبر سیب‌زمینی شیرین، عصاره Konjak، صمغ كوار و دیگر اجزای طبیعی است كه باعث مهار اشتها و احساس بی‌نیازی به غذا می‌شود. شما می‌توانید با اعتماد به نفس سوپر اسلیم را بدون رژیم غذایی استفاده كنید. این مواد به سرعت چربی‌های انباشته شده در بدن انسان را حل كرده و سوخت‌و‌ساز چربی‌های سفت و سخت شده را سرعت می‌بخشد و از جذب چربی‌ها بعد از خوردن غذا جلوگیری می‌كند. در تبلیغ دیگری در مصرف داروی اسلیم كوئیك آمده است یام چینی یا یام‌كوچك همراه با مواد دیگر باعث مهار اشتها، احساس سیری، كاهش چربی خون، از دست دادن وزن بدن، اجتناب از درد معده و عوارض جانبی شایع می‌شود. تركیبات گیاهی دیگری مانند فیبر مانان ـ سلولز سیب‌زمینی شیرین- پودر گارگوم و... در این محصول موجود است كه این مواد می‌توانند جلوی اشتها را گرفته و آن را مهار كنند تا شخص احساس سیری داشته باشد.
مشكلات فراوانی در كمین شماست
واقعا آیا داروی اسلیم كوئیك دارویی است كه از مواد طبیعی تشكیل شده و هیچ عارضه‌ای ندارد؟ در سایت‌های معتبری چون «اطلاعات دارویی تخصصی» و «هلثی‌دراگ» می‌توانید اطلاعات جالبی در مورد این دارو پیدا كنید از جمله اسلیم كوئیك دارویی است كه تركیبات آن جلوی اشتها را می‌گیرد، احتمال تجمع چربی در بدن را كاهش می‌دهد و از احتباس آب در بدن جلوگیری می‌كند اما نكته جالب این است؛ سازندگان دارو مدعی هستند این دارو در كنار داشتن یك رژیم غذایی و برنامه ورزشی اثر می‌كند (این نكته‌ای است كه در تبلیغات فارسی به آن اشاره نشده است) اگرچه سازندگان دارو مدعی هستند این دارو فقط از مواد طبیعی تشكیل شده است اما مواد تشكیل‌دهنده این دارو ممكن است اثرات برعكس و نامناسبی در برخی افراد داشته باشد، عوارضی مانند بی‌قراری، اضطراب، عصبانیت، بی‌خوابی، تشنگی و اشتهای شدید پس از قطع مصرف دارو از جمله این عوارض هستند كه در درصدی از افراد دیده می‌شوند و البته آنچه در بالا آمده عوارض جانبی دارو نیستند در بخش عوارض جانبی این دارو آمده است: «اسلیم كوئیك از موادی تشكیل شده كه باعث افزایش ضربان قلب، افزایش احتمالی فشار خون، دفع آب از بدن و كاهش اشتها و همین‌طور اختلالات خواب و... می‌شود. مواد تشكیل دهنده این دارو به‌گونه‌ای است كه در افراد دارای مشكلات قلبی یا عروقی، سابقه فشار خون، افراد دچار مشكلات كلیوی یا افرادی كه داروهای دیگر مصرف می‌كنند نباید مصرف شود البته هشداری كه در انتها آمده است هم در نوع خود جالب است، مواد موجود در این دارو به‌گونه‌ای است كه باعث دفع آب از بدن می‌شود؛ دفع آب از بدن می‌تواند عوارض خطرناكی را ایجاد كند و همین‌طور باعث كمبود مواد غذایی و ویتامین‌های مهم و ضروری برای بدن شود.»
كاهش وزن: فقط 2 تا 4 كیلو در ماه
چاقی یك معضل و یك بیماری است كه عوامل متعددی در به‌وجود آمدن آن دخالت دارد كه این عوامل شامل بیماری‌ها، عوامل اجتماعی و عوامل ژنتیك هستند كه دست به دست هم می‌دهند تا یك فرد نرمال به افزایش وزن یا چاقی برسد. بنابراین برخورد با این مسئله فقط با نگاه پزشكی (درمان با قرص) راه‌گشا نیست، یعنی نمی‌توان فقط با خوردن یك قرص درمان شد. این‌كه در تبلیغات این محصولات گفته می‌شود، 10تا 15كیلو در ماه وزن كم خواهید كرد بسیار دور از ذهن است زیرا كاهش وزن بی‌خطر به‌طور معمول بین نیم تا یك كیلو در هفته یعنی در ماه 2الی4 كیلو است. كاهش وزن بیش از این مقدار و با شتاب بیشتر بی‌شك عوارضی را در‌پی خواهد داشت.
بافت ماهیچه‌تان از بین می‌رود
كمترین عارضه‌ای كه این محصولات می‌تواند به مصرف‌كننده وارد كند از بین رفتن بافت ماهیچه‌هاست، بدین‌ترتیب كه توده‌های ماهیچه‌ای از بین می‌روند كه در افراد مسن‌تر ممكن است با از بین رفتن توده‌های استخوانی نیز همراه باشد. كاهش وزن یك فرد در كمترین زمان ممكن را نمی‌توان مزیت نامید، مگر در شرایط و موارد خاص مثل افرادی كه برای كاهش وزن عمل‌های متعدد جراحی انجام می‌دهند اما به‌طور عادی و چاقی‌های معمول، این روش‌ها كاملا غیرعلمی به حساب می‌آیند.
فقط با خوردن یك قرص؟!
وقتی از چاقی به‌عنوان یك بیماری یاد می‌شود كه عوامل زیادی در ایجاد آن دست دارند به این معناست كه درمان آن به آسانی صورت نمی‌گیرد. اگر قرار باشد با خوردن یك قرص به سادگی وزن را كاهش داد دیگر در هیچ جای دنیا هیچ پزشكی در این مورد تحقیق نمی‌كرد. طی تحقیقاتی كه انجام شده مشخص شده است، محصولاتی را كه به‌عنوان داروهای گیاهی عرضه می‌كنند در اصل مواد شیمیایی دارند كه باعث كاهش اشتها می‌شوند كه این مواد اگر در داروهای مجاز به مقدار كمی تجویز می‌شود در این داروها گاها تا 10 برابر استفاده می‌شود.
دارویی به‌عنوان چربی سوز نداریم
صرف این‌كه یك تركیب دارو گیاهی است دلیل بر بی‌خطر بودن آن دارو و صرف این‌كه یك دارو شیمیایی است به معنای بد‌بودن و خطرناك بودن آن نیست. بسیاری از داروهای غربی از گیاهان درست می‌شوند اما همین داروها در دوز بالا بسیار خطرناك است. بسیاری از داروهای شیمیایی نیز وجود دارد كه در دوزهای بسیار زیاد هم مصرف‌كننده را دچار مشكل نمی‌كند. چیزی كه مشخص است این است كه با اطمینان می‌شود گفت؛ تا این لحظه هیچ دارویی تحت عنوان چربی سوز در دنیای پزشكی و داروسازی كشف نشده است. هیچ راه میان‌بر و معجزه‌ای برای كاهش وزن وجود ندارد و تنها روش و مناسب‌ترین روش برای كاهش وزن تغییر دادن شیوه زندگی و تغذیه مناسب به همراه فعالیت‌های بدنی است و قابل ذكر است كه تغذیه بسیار مهم‌تر و موثرتر از حركات ورزشی است. فرد چاق یك شبه چاق نشده است كه بتواند یك شبه آن را از بین ببرد. در نهایت توصیه من این است كه: « ره صد‌ساله را نمی‌توان در یك شب طی كرد» پس شكیبا باشید.