یک محقق و پژوهشگر مسائل فرهنگی به ریشه دینی آیین ایرانی «شب یلدا» اشاره کرد و گفت: این آیین را میتوان یکی از نشانههای تمایل روح ایرانی به شادی دانست زیرا که در تاریک ترین شب سال با فراهم آوردن نعمتهای الهی به صورت نمادین اوقاتی را به امید دستیابی به سپیدی میگذراندند بر این باور که پایان شب سیه سپید است.
به گزارش لقمه، دکتر محمد بقایی ماکان در مورد معنای یلدا و آداب و رسوم این شب گفت: یلدا یکی از نمادیترین آئینهای ایرانی است که نظرات مختلفی درباره چهره گرفتن این سنت در فرهنگ ایرانی وجود دارد، برخی آن را زمان تولد خورشید و بلندتر شدن روز میدانند.
وی افزود: کلمه «یلدا» نیز در اصل سریانی است و به معنای «زایش» است. علت انتخاب این نام برای چنین آئینی ریشه در مسیحیت شرق دارد که کلیساهای آن از جمله در ایران مراسم خود را به زبان سریانی که از شاخههای زبان آسوری است برگزار میکردند و از آنجا که تولد حضرت مسیح(ع) را در این شب میدانستند، آن را به زبان سریانی «یلدا» خواندند که همچنان به این نام باقی مانده است.
این محقق و پژوهشگر مسائل فرهنگی ادامه داد: ولی آنچه مسلم است این است که این سنت کاملاً ایرانی است که نه تنها اکنون مانند نوروز پس از هزاران سال در محدوده ایران فرهنگی با اندک تفاوتهایی جشن گرفته می‌شود بلکه تأثیر آن را در دنیای مسیحیت نیز میبینیم که بنا به گفته « ویل دورانت» به صورت هالهای از نور یا به صورت خورشید برگرد چهره قدیسان مسیحی جلوه میکند.
این نویسنده و مترجم تصریح کرد: این آئین در حقیقت مبین آن است که ایرانیان، نخستین قومی بودند که آفریننده جهان را نور مطلق میدانستند و از او به عنوان نور آسمان و زمین توصیف میکردند. یعنی این آیین را میتوان یکی از نشانههای تمایل روح ایرانی به شادی دانست زیرا که در تاریک ترین شب سال با فراهم آوردن نعمتهای الهی به صورت نمادین اوقاتی را به امید دستیابی به سپیدی میگذراندند بر این باور که پایان شب سیه سپید است.
بقایی ماکان در پایان یادآورشد: بنابراین یلدا نیز مانند دیگر آیینهای ایرانی همه افراد این سرزمین را از کهتر و مهتر و شریک و وضیع به آدابی خاص وا میدارد که شعر دلکش حافظ بر این سنت افزوده شده که در مجموع عامل مهمی در انسجام و هماهنگی اقوام این ملک است.