آیا تا به حال از خود سوال کرده اید که کدام ظروف مناسب پخت غذاست؟ و با توجه به تنوع ظروف موجود در بازار، کدام ظرف را باید انتخاب کرد؟ یا طرز استفاده صحیح از ظروف آشپزی چگونه است ؟ آیا ظروف قدیمی مسی و چدنی سالم است یا ظروف تفلون و پیرکس؟
به گزارش لقمه، دکتر احمدرضا درستی متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به این که ظروف شیشه ای به شدت کم محلول است و تنها مقدار کمی از آن در محیط آزمایشگاه و در آب داغ حل می شود، می افزاید: ظروف شیشه ای برای پخت و نگه داری غذا مناسب است زیرا مواد آن داخل غذا نمی شود و با ترکیبات غذایی واکنش نمی دهد. اما این ظروف نیز باید استانداردهایی را داشته باشد. از جمله ترک نداشته باشد، سطوح داخلی آن صاف باشد و این ظروف نباید رگه های رنگی داشته باشد. وی می افزاید: از آن جا که شیشه بو، رنگ و مزه را به مواد منتقل نمی کند، برای نگه داری موادی مانند چای، ادویه، گیاهان خشک و... مناسب است.وی با اشاره به این که مقاومت ظروف پیرکس در برابر حرارت با گذراندن یک مرحله خاص در زمان تولید، افزایش می یابد، می افزاید: بنابراین می توان از این ظروف برای پخت و نگه داری غذای گرم استفاده کرد.
اما مشکلی که وجود دارد این است که شیشه رسانای خوبی نیست و حرارت را به صورت یکنواخت منتقل نمی کند. بنابراین برای پخت غذا روی شعله گاز باید غذا را هم زد تا حرارت به همه جای آن برسد. دکتر درستی با اشاره به این که ظروف آرکوپال نیز مانند ظروف پیرکس به حرارت مقاوم است می افزاید: برای استفاده از این نوع ظروف نیز باید نکاتی را رعایت کرد از جمله: از استفاده از ظروف شیشه ای که شکل غیرمعمول دارد و شستن آن مشکل است، خودداری کنید اگر ظروف خراش یا شکستگی داشت برای تهیه غذا از آن استفاده نشود. از قرار دادن ظروف در شرایط شوک حرارتی (سرد و گرم شدن ناگهانی) بپرهیزید.وی می افزاید: ظروف چینی نیز که در واقع نوعی سرامیک است و برای تهیه و سرو غذا به کار می رود باید استانداردهای خاص خود را داشته باشد. از جمله شیشه ای و سفید رنگ باشد ونسبت به آب غیرقابل نفوذ باشد.
ظروف سرامیکی نیز ممکن است لعاب دار یا بدون لعاب باشد که ترکیب آن کریستالین یا شیشه با بدنه پوشیده از مواد معدنی و غیرفلزی است. اما به این نکته باید توجه کرد که بعضی از رنگ های به کار رفته برای این ظروف ممکن است حاوی سرب باشد لذا غذاها و نوشیدنی های اسیدی را در این ظروف نگه داری نکنید و نوشیدنی های گرم مانند قهوه، چای و آب میوه های اسیدی و ترش را در این ظروف ننوشید.
از طرفی عده ای از مردم علاقه به استفاده از ظروف استیل دارند. ظروف استیل از فلزهای مختلف ترکیب شده است. به نقل از «نیوزویک» در واقع استیل ترکیبی از فلزهای مختلف از جمله نیکل، کروم و مولیبدن است که می تواند در غذا نفوذ کند. مگر این که در برابر آسیب ها و خوردگی های رایج مقاوم سازی شده باشد.
این روزها، اغلب مردم که به سلامت خود اهمیت می دهند از ظروف فلزی با رویه ضدزنگ استفاده می کنند. در این نوع ظروف فلز پایه آلومینیم است که طی روندی خاص روی آن لایه ضدزنگ قرار می گیرد به گونه ای که این فلز در غذا نشت نکند. ظروف چدنی نیزحرارت را به طور مساوی پخش می کند؛ از طرفی مقداری آهن وارد غذا می شود که بدن برای تولید گلبول های قرمز از آن استفاده می کند. اما مقدار زیاد نفوذ آهن باعث مسمومیت می شود و سلامت افراد را به خطر می اندازد. این ظروف باید پس از هر بار استفاده و شست وشو با روغن کانولا، هسته انگور یا دانه کتان چرب شود. ظروف مسی برای پخت برخی از غذاها خوب است.
این نوع ظروف برای تهیه سس و تفت دادن بسیار مناسب است. سریع غذا را گرم و حرارت را یکسان پخش می کند. از آن جا که مس در صورت حرارت دیدن، به مقدار زیادی در غذا نشت پیدا می کند، سطح آن با استیل یا فلز پوشیده می شود. اما دکتر درستی معتقد است که پخت غذا در ظروف مسی اندود نشده (قرمز رنگ) مناسب نیست و باعث مسمومیت می شود. برای پخت غذا در ظروف مسی باید به این نکته توجه کرد که پختن و نگه داری طولانی مدت غذاهای اسیدی در ظروف مسی مناسب نیست.وی ظروف روی را به دلیل رسانایی و انتقال حرارت ظروف مناسبی می داند اما از آن جا که ورود مقادیر روی باعث مسمومیت می شود، پخت غذاهای اسیدی و ترش و نگه داری از آن را در این نوع ظروف مناسب نمی داند.وی می افزاید: اگر چه سازمان غذا و دارو تاکید کرده است که ذرات سازنده ظروف تفلون بدون تغییر از بدن عبور می کند، اما اگر ماهیتابه ای را خالی روی شعله بگذارید لایه نچسب دودی آزاد می کند که سمی است. نگرانی مهم درباره این ظروف یکی ایجاد مواد سمی بر اثر حرارت است و دیگر جدا شدن تکه های نچسب و وارد شدن آن به غذاست.