افزودنی ماده‌ای است كه به عمد یا غیرعمد به مواد غذایی اضافه میشود. افزودنی‌هایی كه به شكل غیر عمد وارد مواد غذایی میشود، معمولاً به شكل تصادفی در طول مراحل بسته بندی یا انبار كردن به مواد غذایی اضافه میشوند، اما افزودنی‌هایی كه به شكل عمدی به مواد غذایی اضافه میشوند، برای ایجاد اثرات مطلوب در ماده غذایی به كار می‌رود.
به گزارش لقمه، مهندس محمد درویش‌نژاد، مدیر داخلی آزمایشگاه كنترل كیفی مواد غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشكی اهواز با بیان این‌كه یك نمونه از افزودنی‌هایی كه به شكل عمدی استفاده میشود كلسیم پروپیونات است، افزود: این افزودنی به نان برای ممانعت از رشد كپك و افزایش بقای نان اضافه میشود. این ماده به شكل طبیعی در پنیر سوییسی وجود دارد و مقدار كلسیم پروپیونات موجود در اونس پنیر سوییسی برای محافظت از كپك زدن 2 قرص نان كفایت می‌كند.
وی تصریح كرد: بیش از 3 هزار نوع ماده در فرایندهای تولید مواد غذایی استفاده میشود كه همه این‌ها فقط یك درصد وزن كل فراورده‌های غذایی را تشكیل می‌دهند. معمول‌ترین موادی كه به عنوان افزودنی به كار می‌روند شامل شكر، نمك، فلفل، خردل، شیره ذرت، اسید سیتریك و جوش شیرین است.
درویش‌نژاد با بیان این‌كه این افزودنی‌ها 98 درصد وزن همه افزودنی‌ها را تشكیل می‌دهند، خاطرنشان كرد: افزودنی‌های غذایی شامل عوامل رنگی، افزایش قابلیت پذیرش محصول و جذابیت آن، عوامل معطر كننده، افزایش عطر و بو، مواد مغذی، بهبود ارزش تغذیه‌ای، امولسیفایرها، پایدار كننده‌ها و حجم دهنده‌ها، دادن بافت و غلظت مطلوب است.
وی با اشاره به این‌كه مباحث بسیاری در زمینه سلامت افزودنی‌های غذایی وجود دارند، اظهار كرد: ایمنی این مواد هنگامی تایید میشود كه در دوزهای بالا به حیوانات آزمایشگاهی خورانده شوند و اثری از سرطان، نقص در زایش، جراحت یا سایر آسیب‌ها در آن‌ها دیده نشود.
درویش‌نژاد افزود: در برخی افزودنی‌ها همچون ساخارین، رنگ‌های مصنوعی، نیترات سدیم، آسه سولفام پتاسیم، BHA وBHT هنگامی كه در مقادیر بالا به حیوانات آزمایشگاهی داده شده، مواردی از سرطان مشاهده شده است. وی با اشاره به این‌كه مقادیری كه موجب ایجاد خطر برای سلامتی انسان میشود، معمولاً خیلی بیش از مقدار این افزودنی‌ها در مواد غذایی است، افزود: بیشتر افزودنی‌هایی كه خطرناك شمرده میشوند در مقادیر 100 برابر كمتر از آنچه بتوانند خطر ایجاد كنند، به مواد غذایی افزوده میشوند.
مواد غذایی كه تحت عنوان «بدون افزودنی» برچسب خورده‌اند، لزوما سالم‌تر از مواد دیگر نیستند، اختلاف بین دو محصول ممكن است شامل حاوی شكر و نمك بودن یكی و عاری بودن دیگری از این‌ها باشد كه بهترین راه برای قضاوت درباره ارزش غذایی محصول خواندن دقیق مواد تشكیل دهنده آن است.
مهندس اعظم شمشیری، مسئول واحد اطلاع‌رسانی و رسیدگی به شكایات غذای مدیریت نظارت بر مواد غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشكی اهواز در این زمینه گفت: به یاد داشته باشید كه انتخاب غذاهای گوناگون بهترین راه برای تضمین سلامت رژیم غذایی است كه مصرف می‌كنید و این روش همچنین شما را از این‌كه در معرض اثرات منفی یك نوع افزودنی به مدت طولانی قرار بگیرید، محافظت خواهد كرد.