حذف شیر از سبدكالایی سلامت مردم

به گزارش لقمه، هرچند آمار عبداللهی با آمار 60روز گذشته «حسین چمنی» مشاور انجمن صنایع لبنی كه از كاهش 22درصدی مصرف و خرید شیر در كشور خبرداده بود، كمی سوال برانگیز است اما آنچه مسلم است، این است كه هر دو از كاهش نگران‌كننده مصرف شیر در میان جامعه ایرانی صحبت می‌كنند. آنطور كه دكتر زهرا عبداللهی هم می‌گوید،تورم و گرانی، هشدارها درباره خطرات پزشکی ریزگردی را بی‌تاثیر كرده تا شیر در سفره غذایی ایرانیان نایاب شود.

سفره‌ایرانیانی كه براساس آمار موجود 44 درصد جمعیت كشور را تشكیل می‌دهند و به گفته حسین راغفر، تدوینگر نقشه جغرافیایی فقر كشور، زیر خط فقر قرار دارند. به عبارت دیگر نزدیك به 50درصد از ایرانی‌ها نه‌تنها نمی‌توانند از فواید شیر برای داشتن یك زندگی سالم و جلوگیری از دردهای استخوانی در دوران پیری استفاده كنند، كه قادر به استفاده از شیر به عنوان یكی از ارزان‌ترین راه‌های مقابله با اثرات ریزگردها نیستند.

ریزگردها برنده شدند

عبداللهی شیر را منبعی مهم در تامین كلسیم و پروتئین مورد نیاز بدن می‌داند و می‌گوید: «مصرف این ماده غذایی مهم برای جلوگیری از پوكی استخوان مطرح است. در شرایطی كه اكنون هم در زمینه پوكی استخوان با مشكلاتی مواجهیم، ادامه روند كنونی كاهش مصرف شیر می‌تواند بار بیماری‌ها و شكستگی‌های استخوانی را افزایش داده و هزینه‌های مراقبتی زیادی را به‌دنبال داشته باشد.» او از تدوین سند ملی تغذیه و امنیت غذایی با همكاری انستیتو تغذیه و موسسه ملی تحقیقات سلامت خبر می‌دهد و می‌گوید: این سند پس از تصویب در شورایعالی سلامت و امنیت غذایی به شورای سلامت استان‌ها ابلاغ می‌شود تا جهت بهبود امنیت غذایی اقدامات لازم صورت گیرد.

عبداللهی كنترل و ثابت نگه‌داشتن قیمت موادغذایی را از مهم‌ترین شروط برقراری امنیت غذایی می‌داند و می‌گوید: «اهمیت این موضوع از آن جهت است كه مردم باید توانایی خرید موادغذایی مهم را داشته باشند. بر این اساس این مقوله در سند ملی تغذیه و امنیت غذایی مورد توجه قرار گرفته است.» شیر درحالی از دسترس بسیاری از خانوارهای ایرانی دور می‌شود كه «حمزه» استادیار دانشگاه علوم‌پزشكی كرمانشاه نوشیدن شیر را یكی از راهكارهای اصلی برای مقابله با اثرات ریزگردها در سلامتی شهروندان اعلام می‌كند. به گفته او تاثیر منفی ریزگردها بر سلامت عمومی و سلامت دستگاه تنفسی ما هنگامی كه گرمای هوا بالاتر است، بیشتر هم می‌شود بنابراین توصیه می‌شود هنگام آلودگی هوا ساعت‌های خنك‌تر روز برای خروج از منزل انتخاب و مایعات و شیر مصرف شود.

اما در حالی شهروندان ایرانی این روزها برای خرید شیر به ایستگاه بی‌پولی رسیده‌اند كه عدم مصرف شیر بدون وجود ریزگردها هم مشكلات جسمی زیادی برای آنها به‌وجود خواهد آورد. از سوی دیگر مطالعات جدید دانشمندان نشان می‌دهد كه خوردن شیر باعث تقویت حافظه در ذهن می‌شود و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌كند. علاوه بر آن از زمانی كه ریزگردهای عربی آسمان ایران را هدف گرفته یكی از هشدارهای جدی كارشناسان مصرف شیر بود. براساس مطالعه‌ای كه توسط دانشمندان انجام شد آنها دریافتند شیر باعث می‌شود تا تمام مواد مغذی مورد نیاز مغز تامین شود، بررسی‌ها نشان می‌دهند شیر بر سلامت روانی تاثیر بسزایی دارد و عملكرد مغز و حافظه را بهبود می‌بخشد.همچنین شیر باعث می‌شود تا تصمیم‌گیری‌ها عاقلانه‌تر و منطقی‌تر شود و در عصبانیت‌های اوج اتفاقات بتوانیم خود را به بهترین شكل ممكن كنترل كنیم. محققان نیزبه این نتیجه رسیده‌اند كه شیر باعث می‌شود مغز همیشه جوان بماند و زود پیر نشود و زوال عقل و آلزایمر تا سن 80سالگی به سراغ افراد نیاید.

شیر غذای ضروری همه گروه‌های سنی

پیامدهای عدم مصرف شیر روزانه تنها در سنین پیری با دردهای استخوانی خود را نشان نمی‌دهد، بلكه احمد خداداد فوق تخصص كبد و گوارش كودكان، شیر را به علت داشتن كلسیم و املاح، به عنوان یك غذای ضروری برای همه گروه‌های سنی توصیه می‌كند و می‌گوید: «از دوسالگی تا كهنسالی به افراد توصیه می‌شود كه در برنامه غذای روزانه‌شان، شیر را قرار دهند تا هم رشد استخوانی‌شان بهتر شود و هم از پوكی استخوان و شكستگی‌ها در آینده كاسته شود.»

به گفته او هر انسان بالغ به روزانه یك گرم كلسیم نیاز دارد كه هر یك لیوان شیر معادل 300 میلی‌گرم كلسیم است پس باید افراد روزانه ۳ لیوان شیر مصرف كنند.

كوتاهی قد، كاهش بهره هوشی

مصرف شیر در كشور در حالی به مانع بی‌پولی خورده است كه جامعه ایرانی بدون مشكل مالی هم میل زیادی به خوردن شیر و لبنیات نشان نمی‌داد و این مسئله سال‌ها بود كه به یكی از دغدغه‌های كارشناسان تغذیه تبدیل شده بود.

از جمله «حسین چمنی» مشاور انجمن صنایع لبنی با تاكید بر اینكه نگاه مردم، جامعه و مسئولان باید نسبت به این ماده حیاتی عوض شود، می‌گوید: «شیر نباید همانند سایر كالاها سنجیده شود زیرا هیچ محصول جایگزینی برای شیر و فرآورده‌های لبنی وجود ندارد.» به گفته او رابطه مستقیمی با مصرف فرآورده‌های لبنی و افزایش بهره‌وری افراد وجود دارد به‌طوری كه افزایش مصرف این محصولات باعث افزایش كارایی، طول عمر، توانایی و انجام كار می‌شود.

او تاكید می‌كند كه هیچ ماده غذایی برای جایگزینی شیر و فرآورده‌های لبنی وجود ندارد. غلات، میوه، گوشت، حبوبات و دانه‌های روغنی را می‌توان با محصولات دیگر جایگزین كرد اما در مورد شیر و فرآورده‌های لبنی این امكان وجود ندارد. چمنی آب پاكی را روی دست همگان می‌ریزد می‌گوید: «در صورت كاهش مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی در سبد غذایی خانوار‌ها شاهد انواع بیماری‌ها از جمله كوتاهی قد، كاهش بهره هوشی، پوكی استخوان و سایر بیماری‌ها خواهیم بود.»

120 هزار شكستگی در سال

هرچند هشدارها درباره پیر شدن جامعه ایرانی جامعه ایرانی هر روز بیشتر می‌شود اما جامعه ایرانی هنوز پیر نشده است با این وجود آمارهای چمنی نشان می‌دهد كه در سال 120 هزار شكستگی ناشی از پوكی استخوان در كشور اتفاق می‌افتد كه حساب و كتاب‌های او هزینه آن را 1200 میلیاردتومان در یك سال مشخص می‌كند.

به گفته او در هر ساعت 2.3 نفر به دلیل عارضه شكستگی استخوان در كشور می‌میرند و هر ساعت 6.8 نفر به دلیل پوكی استخوان برای تمام عمر زمین‌گیر می‌شوند.

سرانه مصرف شیر ایران كم است

مشاور انجمن صنایع لبنی سرانه مصرف شیر كشور را از نگاه مسئولان 85 كیلوگرم عنوان می‌كند اما توضیح می‌دهد: «با كاهش 22 درصدی‌ كه طی دو سال گذشته بعد از گرانی لبنیات در كشور اتفاق افتاده است به اعتقاد من این میزان 65 كیلوگرم است.»

این درحالی است كه سایر كشورهای توسعه یافته سرانه مصرف شیر 300 كیلوگرم دارند و در برخی از این كشورها به 500 كیلوگرم نیز می‌رسد. یعنی حتی اگر آمارهای دولتی را مبنی بر سرانه مصرف در كشور 85 كیلوگرم درنظر بگیریم تا رسیدن به سرانه 300كیلوگرمی جهانی آن فرق دارد. اما آمار رسمی هم نتوانسته مسئولان را متوجه پیامدهای كمبود شیر در سلامت جامعه كند.

مسئله تا آنجا پیشرفته كه به گفته چمنی طرح شیر در مدرسه‌ها هم ناقص اجرا می‌شود: «به‌طوری كه امسال كاهش 30 تا 50 درصدی عرضه شیر در مدارس را شاهد هستیم و 70 نوبت توزیع سال‌های گذشته به 30 نوبت می‌رسد.»

حال سوال اینجاست كه با توجه به اینكه هشدارها درباره پیرشدن جمعیت هر روز از سوی مسئولان شنیده می‌شود آیا آنها قصد ندارند با ثابت نگه‌داشتن قیمت اقلام ضروری از داشتن یك جمعیت پیر با هزینه بالای درمان در زمان كهنسالی جلوگیری كنند؟البته اگر ریزگردها اجازه بدهند از جوانی به پیری برسند! 



بازگشت به صفحه نخست