نقش تغذیه در کنترل و بهبود شرایط پس از سکته

به گزارش لقمه، در این میان، تغذیه و رژیم غذایی یکی از عوامل مهمی است که می تواند نقش موثری در افزایش یا کاهش احتمال بروز سکته مغزی ایفا کند. از طرف دیگر، مواردی مانند افزایش کلسترول، پرفشاری خون، دیابت و افزایش وزن نیز همگی در گروه عوامل خطرساز سکته قرار می گیرد و به همین دلیل حتما باید به کمک تغذیه صحیح این موارد را نیز کنترل کرد. بنابراین پیروی از یک رژیم غذایی مناسب هم باید در برنامه های پیشگیری از سکته مورد توجه قرار گیرد و هم پس از بروز سکته و برای بهبود بیمار. در واقع، زمانی که فردی دچار سکته مغزی می شود، پس از آن باز هم احتمال بروز سکته های متعدد وجود دارد و در این شرایط، تغذیه مناسب در کنترل سکته های بعدی هم موثر خواهد بود. بر همین اساس توصیه می شود بیمارانی که سکته مغزی داشته اند از برنامه غذایی خاصی هم پیروی کنند تا مشکلاتشان به حداقل برسد.

بیمارانی که مشکل حادی ندارند و می توانند تغذیه معمولی داشته باشند، باید مصرف سبزیجات و میوه ها را که سرشار از آنتی اکسیدان است، در رژیم غذایی شان افزایش دهند. در حقیقت، آنتی اکسیدانی که در میوه ها و سبزیجات و بویژه انواع رنگی آنها وجود دارد، یکی از عوامل موثر در سلامت عروق به حساب می آید و از آسیب دیدن جدار عروق پیشگیری می کند. از طرف دیگر، مصرف این مواد غذایی به دلیل داشتن پتاسیم در کنترل فشار خون هم مفید خواهد بود. فیبر موجود در میوه ها و سبزیجات نیز موجب کاهش کلسترول می شود و فولات موجود در آنها هم هموسیستئین را که یکی از عوامل خطرساز حمله ها و سکته های مغزی است، کاهش می دهد. بنابراین افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات اهمیت ویژه ای دارد و توصیه می شود 5 واحد از سبزیجات و دو واحد از میوه ها در طول روز مصرف شود که هر نیم لیوان سبزیجات پخته یا یک لیوان سبزیجات خام، به عنوان یک واحد به حساب می آید. همچنین بهتر است یک واحد از سبزیجات را در وعده صبحانه، دو واحد هنگام ناهار و دو واحد هم در شام مصرف کنید که یکی از این دو واحد هم حتما باید به صورت پخته و یک واحد به صورت خام باشد، چون جذب آنتی اکسیدان های سبزیجات پخته بیشتر است. میوه ها به دلیل این که حاوی قند هستند، مصرف شان محدودتر می شود ولی به طور کلی توصیه می کنیم حداقل دو واحد میوه نیز در طول روز مصرف شود.

در گروه نان و غلات نیز به جای استفاده از کربوهیدارت های تصفیه شده، حتما انواع سبوس دار آن را در برنامه غذایی تان بگنجانید که هم حاوی فیبر و فولات است و هم ویتامین های گروه B را دارد که در کنترل سکته های مغزی موثر خواهد بود.

توصیه می شود در طول روز هشت تا ده لیوان مایعات مختلف هم مصرف شود که البته نیمی از این مقدار حتما باید آب خالص بوده و بقیه آن می تواند شامل مایعات دیگری مانند شیر، آب میوه های طبیعی و بخصوص چای سبز باشد. در کنار این مورد، حذف کامل نوشابه ها و دلسترها هم ضروری است. مصرف صحیح مایعات علاوه بر این، حتی می تواند در برطرف شدن مشکلات بلع بیماران نیز موثر باشد ولی برای بیمارانی که با چنین مشکلاتی روبه رو هستند معمولا مصرف مایعات غلیظ توصیه می شود که در گروه «رژیم های دیسفاژی» قرار می گیرد و مبحث خاص خودش را دارد.

مصرف گوشت نیز باید در حد متوسط باشد و بهتر است این بیماران، گوشت قرمز را در رژیم غذایی شان بسیار محدود کنند و افرادی که دچار مشکلاتی مانند پرفشاری خون، چربی خون، دیابت و... هستند، حتی باید گوشت قرمز را به کلی حذف کنند. به جای گوشت قرمز بیشتر باید از گوشت پرندگان و ماهی ها استفاده شود و به همین دلیل توصیه می کنیم در برنامه غذایی، حداقل دو بار در هفته، ماهی و بخصوص ماهی های چرب که حاوی امگا سه است، مصرف شود. روش تهیه و آماده کردن گوشت ها هم مورد دیگری است که باید به آن توجه کنید. به طوری که سرخ کردن آنها در روغن به هیچ عنوان توصیه نمی شود و به جای آن باید گوشت ها را به صورت آب پز، کباب پز، بخارپز و حتی تست که بدون روغن حالت سرخ شده می گیرد، استفاده کنید.

چربی بخورید اما چربی های مفید

چربی یکی از ترکیبات بسیار ضروری برای مغز و سیستم عصبی انسان به حساب می آید و به همین دلیل این افراد هم باید به مقدار کمی از آن استفاده کنند، اما فقط از چربی های مفید مانند روغن زیتون، روغن کانولا، روغن آفتابگردان، سویا، دانه های روغنی، بذر کتان و همچنین آووکادو. بنابراین حذف کامل چربی های مضر مانند روغن های جامد و روغن های هیدروژنه که اسیدهای ترانس آنها به عنوان یکی از عوامل خطرساز سکته شناخته شده است، نباید فراموش شود. محدودیت مصرف نمک و حذف غذاهای آماده، کنسروها، ترشی ها، شورها، سس ها و موادی از این قبیل هم نکته دیگری است که باید مورد توجه باشد.

استفاده از ویتامین D به عنوان یکی از عوامل مهم در کنترل سکته مغزی شناخته شده و به همین دلیل به این بیماران توصیه می شود یا از تابش آفتاب برای تامین این ویتامین کمک بگیرند (البته در ساعاتی که تابش نور شدید و مستقیم نیست) یا از غذاهای غنی شده با ویتامین D استفاده کنند.

البته این موارد همگی مربوط به بیمارانی است که می توانند تغذیه دهانی داشته باشند و برای آن دسته از بیماران که به دلایل متفاوت مانند مشکل بلع قادر به این کار نیستند، باید از برنامه تغذیه بیماران دیسفاژی استفاده شود. علاوه بر تمام این موارد، کنترل عوامل خطرزا حتی بعد از سکته مغزی هم اهمیت زیادی دارد و این بیماران باید توجه ویژه ای به کنترل وزن، کنترل فشار و چربی خون، کنترل قند خون و همین طور هموسیستئین خون داشته باشند.

تداخل غذا و دارو

تداخل غذا و دارو نیز یکی از مسائلی است که ممکن است برای این بیماران مطرح شود. بنابراین برای بیمارانی که از داروهای ضدانعقاد استفاده می کنند، باید مصرف منابع حاوی ویتامین K را که شامل سبزی های سبز برگ و ماهی ها می شود، محدود کرد تا مشکلی پیش نیاید. 


بازگشت به صفحه نخست