به گزارش خبرنگار پایگاه خبری لقمه،، رضا کیانی مدیر طرح وتوسعه بورس تهران در گفتگو با رادیو اقتصاد، در مورد اینکه پیشنهادات یازده گانه کمیسیون اقتصادی مجلس برای تثبیت بازار سرمایه گفت: این پیشنهادات یازده گانه ای که اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح کرده اند را هم می توانیم بند به بند بررسی کنیم و هم ببینیم که بر اساس چه دیدگاه و تفکری به فراز و نشیب زیادی که در بازار شاهد هستیم، این یازده پیشنهاد ارائه شده است. وی افزود: اگر بخواهیم با نگاه جزئی به این پیشنهادات نگاه کنیم به نظر می رسد که واجد بندهای مناسب و خوبی همچون کنترل و نظارت بر فضای مجازی است؛ چون می بینیم که افراد و کانال های بسیار زیادی هستند که بدون اینکه مجوزهای لازم را از سازمان بورس داشته باشند اقدام به فعالیت های مشاوره سرمایه گذاری می کنند. در حالی که مشاوره سرمایه گذاری یک نهاد تحت نظارت سازمان بور است که الزامات خاص خودش را دارد که باید رعایت شود مانند نیروی انسانی و تحلیل گرانی که باید در شرکت های مشاور سرمایه گذاری فعالیت کنند. فعالیت این افراد و کانال ها می تواند در تضاد با قوانین باشد. کیانی ادامه داد: نمایندگان مجلس در بخش دیگری از این بندها، به آموزش تاکید کرده اند و خواسته اند که سازمان بورس از طریق رسانه عمومی و رسانه ملی و دیگر ابزاری که در اختیار دارد اقدام به آموزش کند که از دیگر بندهای مفید و مناسب پیشنهادی است. در این پیشنهادات بر شفافیت عملکرد سازمان بورس هم تاکید شده است که آن را می توان مثبت ارزیابی کرد. درخواست حاکمیت شرکتی شده که عملیاتی و اجرایی شود که این هم می تواند گام مثبتی قلمداد شود. مدیر طرح وتوسعه بورس تهران در ادامه تصریح کرد: اما بندهایی هم هست که می توانیم بازنگری داشته باشیم و با دقت بیشتری بررسی کنیم. به عنوان مثال در بندی گفته شده که سازمان بورس مکلف است که در پایان هر هفته معاملاتی، شرکت های پذیرفته شد در بازار سرمایه را بر اساس شاخص هایی که شورای عالی بورس تعیین می کند، در سه رده پر ریسک، ریسک متوسط و کم ریسک رتبه بندی کند. این بند باعث درهم آمیختگی نهاد ناظر و نهاد مجری می شود. چون اصولا برای تعیین ریسک شرکت ها ما دو نهاد مالی داریم؛ یکی شرکت های رتبه بندی و شرکت های مشاوره سرمایه گزاری که اصولا کارشان همین است. وی افزود: به نظر می رسد اینکه سازمان بورس به عنوان یک نهاد نظارتی براساس شاخص هایی که شورایعالی بورس به عنوان عالی ترین نهاد نظارتی بازار سرمایه اقدام به طبقه بندی شرکت های حاضر در بازار سرمایه کند، باعث خلط شدن حیطه کاری نهاد نظارتی و اجرایی می شود. ما پیش از تصویب قانون جدید سازمان بورس و اوراق بهادار را داشتیم که یکی از انتقاداتی که نسبت به آن وجود داشت این بود که هم نهاد اجرایی و هم نظارتی بود و برای تفکیک بین این دو نهاد قانون سال 1384 به تصویب رسید و شورایعالی بورس به عنوان عالی ترین نهاد نظارتی و بعد سازمان بورس به عنوان نهاد نظارتی زیر مجموعه شورایعالی بورس و بورس های اوراق بهادار، نهادهای مالی از جمله شرکت های مشاور بازار سرمایه گذاری شرکت های تامین سرمایه، سبدگردان ها و کارگزار ها به عنوان نهادهای اجرائی درنظر گرفته شدند. رضا کیانی در پاسخ به این سوال که فاصله رفتاری در بازار سرمایه کشور ما با سایر نقاط جهان چقدر است گفت: نکته درست این است که یک تجربه جهانی پیش روی ما وجود دارد. به هرحال ساختارهای اقتصادی و بازار سرمایه و این اتفاقاتی که برای ما رخ می دهد پیش از این در دنیا تجربه شده است و ما مجبور نیستیم که چرخ را از نو اختراع کنیم. بورس های دیگر این راه ها را رفته و ضربه ها را خورده اند و ما می توانیم با استفاده از تجربه های آنها، از ساختار درست استفاده کنیم. وی تشریح کرد: اصولا ساختار بازار ما متفاوت شده است. در ابتدای سال ده میلیون کد فعال داشتیم در حالی که در حال حاضر 22 میلیون کد فعال در بازار سرمایه داریم. ارزش معاملات ما به طور متوسط رشد بسیار زیادی داشته و از روزانه دو هزار میلیارد تومان در سال 98 به 12 هزار میلیارد تومان رسیده است. تعداد دفعات از زیر 500 هزار در روز به نزدیک یک میلیونو و 700 هزار به طور متوسط در روز رسیده است. مدیر طرح وتوسعه بورس تهران ادامه داد: در دنیا روشهایی تجربه شده است؛ به عنوان مثال پدیده ای داریم به عنوان «اثر بازار» که عبارت از این است که وقتی نهادهای بزرگی در سامانه معاملاتی اقدام به ارسال سفارشات در حجم بالا می کنند، به ضرر آن سفارش روند بازار تغییر می کند. در واقع ورود حجم سفارش بالای فروش باعث افت بازار و قیمت می شود و برعکس حجم زیاد درخواست خرید باعث رشد قیمت به ضرر آن متقاضی سرمایه گذاری و در نهایت بازار سرمایه می شود. با بررسی این پدیده برخی از کشورها اقدام به جدا سازی معاملات بزرگ از معاملات خرد کرده اند در حالی که ما یک بازار داریم که چه سرمایه گذاران بزرگ و چه خرد، در آن در حال معامله هستند. وی افزود: در دنیا بیشترین حجم معاملات در بازار بلوک انجام می شود که در آن بازار هم سفارش ها پنهان است. اتفاقا تاکید بسیار زیادی بر روی شفافیت اطلاعاتی می شود که البته بسیار مهم و یکی از ستون های بازار سرمایه هم هست اما چگونگی افشای اطلاعات دارای ظرایف خودش است. رضا کیانی در پاسخ به این سوال که آیا این پیشنهادات یازده گانه در بازار سرمایه اثر بخش و مانع از ریزش بیش از این می شود گفت: برخی از نکات این پیشنهادات نیازمند بازنگری است و برخی از آنها می تواند مفیدواقع شود اما اگر اصولا به دنبال اصلاحات ساختاری در بازار هستیم باید ببینیم که ریشه اصلی این نوسانات در کجا است و با اصلاحات ریشه ای بازار را درمان کنیم. به نظر می رسد که این پیشنهادات یازده گانه باید به موارد دیگری نگاه عمیق تری داشته باشد.
خبرنگار: محمدصالح حجت الاسلامی
بازگشت به صفحه نخست