لقمه: نوروز سال گذشته بازار میوه شب عید با یک بحران جدی رو به رو شد؛ کیفیت پایین محصولات داخلی و قیمت بالای میوه های وارداتی. در آن زمان رییس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان میوه و تره بار کشور علت نامطلوب بودن میوه های شب عید را در مجهز نبودن کشور به تکنولوژی های نگهدارنده میوه عنوان کرد و گفت: «وقتی ذخیره سازی خوب صورت نمی گیرد میوه ها کیفیت واقعی خود را از دست می دهند. تکنولوژی در دنیا وجود دارد تا میوه های وارداتی خوب نگه داشته شوند اما مجهز شدن به تکنولوژی نگهداری میوه برای بخش خصوصی گران است و این صنعت را جدی نگرفتیم، برای همین مشکلاتی در این زمینه به وجود می آید.» اما در آخرین روزهای امسال پژوهشگران کشور موفق شدند با غنی سازی کودهای کشاورزی با عنصر سیلسیم کودهایی را تولید کنند که علاوه بر افزایش ماندگاری محصولات باغی باعث کاهش آفات بدون استفاده از سموم شیمیایی می شوند. این کود می تواند سبزینگی را به گیاهانی که زرد شده اند و کلروفیل خود را از دست داده اند، برگرداند و در عین حال در تولید محصولات ارگانیک هم مورد استفاده قرار گیرد. سیلسیم در دیواره برگ لایه ای ایجاد می کند که باعث می شود آفات به گیاه حمله نکنند و در نتیجه نیاز کمتری به استفاده از سم وجود داشته باشد. این میوه ها طعم و عطر و رنگ بهتری هم دارند و نسبت به میوه های وارداتی سالم تر هستند. چرا میوه های خارجی خوش رنگ ترند؟ میوه های وارداتی برای ورود به کشور باید از یک استاندارد قابل قبول برخوردار باشند. بنابراین در پرورش این میوه ها، از هورمون استفاده می شود. هورمون‌هایی مثل اکسین یا جیبرلین دوره رشد گیاه را سریع‌تر می کنند و میوه های درشت تری تحویل می دهند. اما در عوض، تاثیر خطرناک کودهای شیمیایی را به همراه دارند و می توانند باعث بیماری های خونی، گوارشی و جهش ژنتیکی شوند. گار اتیلن هم که در گلخانه ها استفاده می شود، یک هورمون ضد پیری است که ماندگاری و دوام میوه را بالا می‌برد اما بدون از عوارض جانبی نیست. از سوی دیگر، میوه‌ها چند هفته بعد از زمان برداشت، صادر می شوند و حداقل یک ماه در بازار مقصد باقی می‌مانند تا به دست مصرف کننده برسند. بنابراین تولیدکنندگان باید روش هایی را به کار ببرند تا میوه دیرتر از بین برود. یکی از این روش ها استفاده از واکس میوه است.
تولید کنندگان پوست میوه را به یک لایه واکس شیمیایی آغشته می کنند تا از این روند تخریبی جلوگیری کنند. به همین دلیل است که میوه های وارداتی که در بازار می بینیم، براق تر، پررنگ تر و زیباتر از میوه های تولید داخل به نظر می رسند. با این حال این لایه واکس هم بی ضرر نیست. بنابراین کارشناسان بهداشتی توصیه می کنند که میوه های وارداتی با پوست خورده نشوند. میوه های ایرانی بهتر می شوند؟! چندی پیش، محققان ایرانی موفق شدند واکس میوه را با ترکیب جدیدی عرضه کنند که علاوه بر افزایش ماندگاری میوه، مانع از نفوذ قارچ ها باکتری ها به میوه می شود. این واکس گیاهی است و از شیره نخل برزیلی به دست می آید و خوشبختانه تحقیقات نشان داده که هیچ خطری برای سلامتی و سیستم گوارشی انسان ندارد. یکی دیگر از روش های افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی پرتو دهی است که با از بین بردن میکروارگانیزم هایی که منجر به پوسیدگی و فساد می شوند، فساد مواد غذایی را به تعویق می اندازد. پرتودهی مضرات روش های شیمیایی را ندارد اما مثل واکس ها باعث زیباتر شدن میوه ها هم نمی شود. میوه های نانویی چندی پیش، مدیر تحقیق و توسعه شرکت نانو واحد صنعت، خبر از تولید پوشش نانویی میوه ها داد که توسط محققان اصفهانی به دست آمده است. این محصول که کتین سیل 901 نام دارد، روی پوست میوه قرار می گیرد و به افزایش طول عمر میوه ها و سبزیجات کمک می کند. علاوه بر این، پوشش نانویی میوه ها از کاهش وزن میوه جلوگیری کرده و کیفیت و شادابی میوه را بهتر حفظ می کند. این پوشش از طریق واکس زدن، غوطه وری و اسپری کردن سطح میوه را می پوشاند و باعث براقیت و حفظ رنگ میوه شده و از رسیدن میکرو ارگانیسم های مضر به میوه و رشد میکروب ها در آن جلوگیری می کند.