به گزارش لقمه، در کنار آیین ها و سنت های متفاوتی که همزمان با فرارسیدن سال نو در جای جای استان گیلان اجرا می شود، کدبانوهایی گیلانی نیز برای پخت انواع نان و شیرینی های محلی، ذوق و سیلقه ای خاص از خود نشان می دهند.
هنر و حسن سلیقه بانوان گیلانی در طبخ خوراکی های لذیذ و عرضه برخی از این محصولات در بازارهای محلی و روزانه، این کار را به یکی از جاذبه های قابل توجه توریستی استان تبدیل کرده است.
اغلب مسافران و گردشگران در بازگشت از سفر سعی می کنند از این خوراکی ها و شیرینی ها به عنوان سوغات و ره آورد سفر با خود همراه کنند.
از معروفترین نان ها و شیرینی های خانگی و سنتی این دیار که در ایام عید پخت می شود، عسلی حلوا، پلادانه حلوا، خرش حلوا، پادرازی، حلوای به، نان برنجی، نان نخودچی، باقلوا و سام پوسته، خاکاره دبیج(کاکا)، کویی (کدو حلوایی) کاکا، ترک حلوا، خاتون پنجره و سمنو است.
خانم های باسلیقه گیلان از این شیرینی های خانگی تهیه شده که با سلیقه تمام در سینی وظرف های مخصوص چیده می شود، با صفا و محبت خاص مردمان دیار، کام مهمانان خود را شیرین می کنند.
اغلب بانوان گیلانی در ایام عید از این شیرینی ها به همراه آجیل، میوه، شکلات و تنقلات دیگر از جمله زغال اخته، آلو و آلبالوی خیس کرده با گلپر و نمک، از مهمانان خود پذیرایی می کنند.
باتوجه به کشاورزی بودن استان گیلان و کشت انواع برنج های مرغوب محلی، یکی از موادی که در تهیه شیرینی ها و حلواهای گیلان استفاده می شود، آرد برنج است.
یکی از این شیرینی های قدیمی و سنتی که ماده اصلی آن آرد برنج بوده و خانم های با ذوق و کدبانوی شمال آن را با دقت بسیار در روزهای عید تهیه می کنند، ˈپلا دانه حلواˈ است.
این شیرینی با استفاده از آرد برنج تهیه شده از بهترین و مرغوب ترین برنج محلی، آرد گندم، کره، شکر، زعفران، هل، گلاب و پسته با سبک و روش خاص تهیه می شود.
ˈسنگاسین حلواˈ هم از دیگر شیرینی های معروف مخصوص ایام عید است که از مخلوط کردن آرد برنج با کره و دوشاب (شیره انگور) و برگ تازه نارنج و تفت دادن آن مواد، تهیه می شود.
پس از تفت مواد و پهن کردن آن در یک سینی، مواد را با مشت سنگ (سنگی که در شمال با آن مغزگردو می سایند) پهن می کنند.
ˈدوشاب بج یا دوشاب برنجˈ هم از دیگر شیرینی های معروف گیلان است که در تهیه آن از برنج، دوشاب، مغزگردو، هل، گلاب و مغز پسته استفاده می شود.
از دیگر شیرینی های سنتی گیلان که از تنقلات شب های ماه رمضان گیلانی ها هم محسوب شده و در بسیاری از مهمانی ها کام مهمانان را شیرین می کند، ˈرشته و خوشکارˈ است.
این شیرینی سنتی که طرفداران زیادی دارد، یکی از مشهور ترین سوغاتی های استان گیلان است که علاوه بر آماده سازی این شیرینی در منازل، بسیاری از مغازه ها در بازار بزرگ رشت نیز آن را برای مهمانان و مسافران آماده می کنند.
محتویات اصلی رشته این شیرینی، برنج و آرد گندم است که پس از آماده سازی خمیر، آن را در شانه مخصوص رشته ریزی ریخته و در سینی که روی آتش ملایم گذاشته شده است، می ریزند.
پس از ریختن مواد روی سینی که با مهارت خاصی و به صورت رشته رشته انجام می شود، رشته های آماده شده را به صورت چند لا و فرم خاصی تا می کنند.
درصورتی که بخواهند خوشکار تهیه کنند، بنا به ذایقه افراد شکر، مغزگردو، هل کوبیده، دارچین، مغزپسته به رشته های تهیه شده اضافه کرده و پس از تا کردن، آن را به مشتریان تحویل می دهند.
برای صرف این شیرینی لذیذ محلی، باید رشته و خوشکارهای آماده شده را در روغن سرخ کرده و بعد در شربت (شیره) تهیه شده، انداخت تا پس از کمی شیرین شدن آن را خورد.
این گزارش حاکی است پخت نان های سنتی و محلی در گیلان هم از دیگر رسم و رسوم مردمان این دیار است که در مناطق مختلف رواج دارد.
یکی از این نان ها که بیشتر در مناطق شرق گیلان پخت می شود، ˈ نان خرفه یا خلفهˈ بوده که به ˈنان کشتاˈ نیز معروف است.
برای پخت این نان که در آستانه اشرفیه رواج زیادی دارد، بعد از پختن کدو و پوست گرفتن آن، آرد گندم و آرد دانه های شنبلیله و گیاه خرفه را همراه با کمی نمک به آن اضافه می کنند.
پس از مخلوط کردن این مواد و ورز دادن خمیر، چانه های کوچکی از خمیر تهیه کرده و آن را با وردنه پهن می کنند، برخی ها هم که حرفه ای ترند، با حرکت و چرخش دستانشان، خمیر را پهن می کنند.
بعد خمیر را روی یک گمج (ظرف سفالی) وارونه که روی آتش گذاشته شده است، می گذارند تا پخته شود.
ˈکشتاˈ هم نان شیرین، خوش مزه و خوش طعمی است که عطر و بوی آن مشام هر عابری را نوازش می دهد.
ˈلاکوˈ هم نوعی نان برنجی و از جمله نان های سنتی گیلان است که در نواحی مختلف استان گیلان برای عید نوروز پخت می شود. این نان به دو رنگ سفید و زرد تهیه میشود که بسیار نازک، نرم و خوشمزه است.
لاکو در گذشته یکی از سوغات مهم کشاورزان منطقه بود که آن را با جوکول (برنج سبز) و همراه با نوعی کباب بنام (مرغِ کباب)، ماهی تنوری و نوعی جارو به نام (ایسپیل جارو) به عنوان پیشکش برای ارباب میبردند و در شب عید هم برای پذیرایی از میهمانان نوروز آماده می کردند.
با وجود اینکه تهیه این نان زمان بر بوده و سختی خاصی دارد، اما به همت زنان و بانوان صبور و هنرمند گیلانی، کام بسیاری از مهمانان و مسافران این دیار با خوردن این نان شیرین می شود.
برای پخت نان لاکو، از آرد برنج، آرد گندم و آب جوش خمیر درست کرده بعد آن را داخل آبجوش گذاشته و خمیر پخته را ورز می دهند.
سپس خمیر را خیلی نازک پهن کرده و درصورتی که بخواهند رنگ نان زرد شود، مقداری زردچوبه به آن اضافه می کنند.
در این مرحله برای اینکه خمیر به صورت ورق نازکی دربیاید، آن را با وسیله ای به نام فوکو (وسیله ای گلی به شکل گوشت کوب که کف آن اشکال لوزی دارد) می کوبند تا خمیر نقشدار شود.
آنگاه ورق نازک آماده شده را برای پخت روی گمج وارونه که روی آتش گذاشته شده است، می گذارند.
ˈکلوچهˈ هم که از مهمترین سوغات شهرهای لاهیجان و فومن است که شاید نیاز به معرفی نداشته باشد چرا که کمتر مسافر و گردشگری است که شوق و ذوق سفر داشته و از رهگذر گیلان عبور کرده باشد، اما از این کلوچه ها نچشیده و یا به عنوان سوغات با خود نبرده باشد.
پخت کلوچه فومن که بطور سنتی در مغازه های سطح شهر، چندین دهه است رواج دارد، نظر گردشگران و توریست های زیادی را به خود جلب می کند.
کلوچه فومن از آرد، شکر، روغن حیوانی، گردو، تخم مرغ و ادویه جات مختلف تهیه می شود و مسافران زیادی را برای خرید و خوردن این کلوچه از داخل و خارج از کشور به گیلان می آورد.
امید که گردشگران و مهمانان در نهایت آرامش خاطر روزهای خوشی را در سپری کرده و با خرید و مصرف این شیرینی ها، لذت شیرینی سفر و بهره مندی از جاذبه های طبیعی و تاریخی و بومی محلی این منطقه، را دوچندان کنند.
بازگشت به صفحه نخست
نقل از :ایرنا