به گزارش لقمه،  بعد از تلاطم و نوسان شدید قیمت لبنیات که از سال گذشته وبعد از حذف یارانه شیر آغاز شد، انتقادات از کاهش سرانه مصرف شیر بویژه در میان اقشار کم درآمد جامعه بیشتر شده بود به همین دلیل در 17 تیر امسال طرح دو نرخی لبنیات را به اجرا گذشتند که گفته می‌شد هدف از اجرای آن حمایت از طبقه کم درآمد و متوسط جامعه است.

قرار شد کارخانه‌های لبنی نصف محصول تولیدی خود را در قالب لبینات کم چرب و ارزانتر عرضه کنند تا خانواده‌های کم درآمد بتوانند از آن استفاده کنند و به نوعی سرانه مصرف آنها بالا رود.

از سوی دیگر کارخانه‌ها 50 درصد محصول خود را نیز به صورت پرچرب و با قیمت بالاتری ارائه دهند تا به نوعی ضرر حاصل از عرضه به قیمت پایین محصولات کم چرب نیز جبران شود، در این باره تفاهمنامه‌ها امضاء شد و بازرسانی هم برای اجرای درست این تفاهمنامه گمارده شد، اما بعد از دو ماه نه تنها این طرح اجرایی نشد بلکه قیمت لبنیات در بازار چه از نوع کم چرب یا پرچرب به شدت بالا رفت.

کارخانه‌ها دلیل این گرانی‌ها را به نوعی به کمبود عرضه شیر خام و نبودن واردات شیرخشک نسبت می‌دادند که از سال گذشته ممنوع شده بود. به هر حال تلاش آنها منجر به نتیجه شد تا دولت اخیرا با واردات موافقت کرده و 20 هزار تن شیر خشک وارد کشور شده است.

با رضا باکری دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در باره دلیل گرانی لبنیات در بازار و دلیل شکست طرح عرضه لبنیات کم چرب و ارزان واردات شیر خشک و ماجرای مخلوط کردن آب با شیرخشک ارزان گفت‌وگویی انجام دادیم.

وی در پاسخ به اینکه کارخانه‌های لبنی براساس تفاهم‌نامه قراربود شیر کم چرب ارزان را به نرخ مصوب بفروشند که هیچ‌وقت عملی نشد، گفت: کارخانه‌ها به تناسب قیمت شیر خام بالایی که از دامدار دریافت می‌کردند مجبور به قیمت‌گذاری بودند و دامدار شیرخامی را که قرار بود به قیمت 750 تومان تحویل دهد 1050 تومان تحویل داد.

دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی گفت: از سوی دیگر قیمت ظرف بسته‌بندی و محصولات پتروشیمی طی 10 روز اخیر دو برابر شد.

وی تصریح کرد: تا زمانی که ثباتی در قیمت محصولاتی ورودی کارخانه‌ها نباشد محصولات خروجی آن نیز ثبات قیمت نخواهد داشت.

دلیل شکست خوردن طرح دو نرخی لبنیات

از باکری سؤال شد چرا طرح دو نرخی لبنیات و یا به اصطلاح عرضه شیر کم‌چرب ارزان و پرچرب شکست خورد گفت:در این میان دولت نیز به تعهدات خود عمل نکرد و اجازه نداد صنایع لبنی نصف محصول تولیدی خود را به قیمت سیال عرضه کنند.

دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در پاسخ به اینکه آیا طرح عرضه لبنیات ارزان همچنان در دستور کار است، گفت:‌ بستگی به نظر مسئولان دارد و هرگونه تصمیمی گرفته شود عمل می‌کنیم.

باکری در پاسخ به اینکه با توزیع 20 هزار تن شیر خشک وارداتی آیا مواردی نظیر کمبود شیر خام و بالا بودن قیمت لبینات را که به کمبود شیر خام نسبت می‌دادید برطرف می‌شود، گفت:‌ همه این میزان شیر خشک وارد کشور نشده است اما به صورت‌های 500، 400 یا 200 تنی در کشور به مرور توزیع می‌شود.

وی ادامه داد: اصلاً شرایط اقتصادی دنیا به دلیل خشکسالی‌های پی‌درپی و شرایط تغییر آب و هوایی طوری است که به صورت یکجا این میزان شیرخشک را نمی‌توان وارد کرد.

ماجرای مخلوط شدن شیر خشک با آب

از باکری سؤال شد که گفته می‌شود کارخانه‌ها یک کیلوگرم شیرخشک را با 10 کیلوگرم آب مخلوط کرده و به مردم می‌دهند، گفت: معمولاً از 100 کیلوگرم شیر طبیعی گاو بعد از گرفتن3.2 کیلوگرم چربی خالص 8.5 کیلوگرم پودر شیرخشک تولید می‌شود.

وی افزود: برای تبدیل شیرخشک به شیر نیز باز همین پروسه به صورت برعکس تکرار می‌شود و اگر 8 و نیم کیلوگرم پودر شیرخشک را با 3.9 کیلوگرم چربی مخلوط کرده و حدود 88 کیلوگرم آب به آن اضافه کنیم 100 کیلوگرم شیر باز ساخته به دست می‌آید.

رایج بودن تولید شیر از شیر خشک در دنیا

دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی گفت: این روال در همه کشورهای دنیا رایج است و اگر تولید شیر خام کافی نداشته باشند از شیرخشک وارداتی برای تولید شیربازساخته استفاده می‌کنند.

ارزش غذایی شیر تولید شده از شیرخشک

باکری در پاسخ به اینکه آیا ارزش غذایی شیر بازساخته همانند شیر معمولی است، گفت: تنها احتمال دارد که به میزان ویتامین شیر بازساخته نسبت به شیر طبیعی کمتر باشد اما سایر مؤلفه‌ها نظیر پروتئین و چربی و سایر موارد تغییر نمی‌کند.

وی ادامه داد: کاهش میزان ویتامین بازساخته تولید شده از شیرخشک به دلیل حرارت 82 تا 85 درجه سانتیگرادی است که در فرآیند پاستوریزاسیون زمان تبدیل به شیرخشک می‌بیند.

از شیر خشک فقط در تولید ماست استفاده می‌شود

دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در پاسخ به اینکه چه بخشی از نیاز کشور به لبینات از طریق شیرهای بازساخته حاصل از شیر خشک تأمین می‌شود، گفت: در کشور فقط برای تغلیظ ماست 1.5 درصد از آن استفاده می‌شود و در مورد شیرطبیعی استفاده نمی‌شود.

باکری در پاسخ به این سوال که چرا به رغم ظرفیت 12 میلیون تنی کارخانه‌های لبنی که عنوان می‌کنید تنها با 6.5 میلیون ظرفیت کار می‌کند از شیرخشک استفاده نمی‌کنید، گفت: نیاز کشور به 8.5 میلیون تن شیر است که 6.5 میلیون تن آن در داخل تولید می‌شود. سال 90 و 91 نه تنها افزایش تولید شیر خام در کشور نبود بلکه با کاهش هم همراه بود اما برای تأمین نیاز 2 میلیون تنی نمی‌توان به شیرخشک متکی شد.

وی در پاسخ به اینکه از کجا مطمئن هستید شیرخشک‌های وارداتی از شیر گاو هستند مثلا از شیر خوک یا سایر حیوانات نمی‌باشند گفت: همه اینها از شیر گاوهای نژاد اصیل تولید می‌شود.