به گزارش لقمه اعلام آمارهای مختلف از قربانیان این ماده خطرناك و سمی كه یا برای خودكشی مورد استفاده قرار می گیرد و یا برای ایجاد توهم كاذب، باعث تاسف و تاثر بسیاری از مردم می شود اما آنچه مهم به نظر می رسد كسب آگاهی از اثرات كشنده این قرص مرگبار است.براساس آمارهای اعلام شده میزان مرگ و میرهای ناشی از سوء مصرف قرص برنج كه در سال 87، 214 نفر در كل كشور بود در سال 88، به 228 نفر، در سال 89، 406 نفر و در سال 90 به رقم 463 نفر رسید كه از میان آنان (آخرین آمار) 259 نفر مرد و 204 نفر زن بودند.

دكتر «فراز مجاب» عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی و متخصص داروسازی گیاهی در این باره گفت: نه تنها مصرف قرص برنج كشنده است، بلكه چشیدن و استنشاق آن نیز منجر به مرگ می شود.
وی افزود: قرص برنج دارای ساختار شیمیایی به نام «فسفید آلومینیوم» است كه خاصیت حشره كشی دارد و در كشاورزی و انبار غلات برای از بین بردن جونده ها استفاده می شود.
این متخصص داروسازی گیاهی اضافه كرد: در حال حاضر این قرص از خارج كشور به صورت قاچاق وارد ایران می شود، البته در گذشته به طور رسمی وارد بازار می شد اما به دلیل مسمومیت های بسیاری كه با مصرف این قرص گزارش شد، از بازار جمع آوری شد.

مجاب ادامه داد: قاچاق این ماده سبب شده تا قرص های برنج وارداتی قوی تر و كشنده تر باشد، این مواد در قالب بسته های 10 تایی و با وزن های سه گرمی به رنگ خاكستری تیره عرضه می شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی گفت: این قرص در مكان هایی كه رطوبت وجود داشته باشد، تجزیه می شود و از آن گازی به نام «فسفین» تولید می شود كه بسیار خطرناك است و باعث كشته شدن جونده ها می شود.
مجاب تاكید كرد: ازسوی دیگر این گاز روی تنفس سلولی اثر گذاشته و آن را از كار می اندازد و در نهایت منجر به مرگ سلولی می شود. این گاز در سلول هایی كه به اكسیژن بیشتری نیاز دارند مثل قلب، مغز، كلیه و كبد، اثرات كشندگی بیشتری دارد.
این متخصص داروسازی گیاهی اضافه كرد: مصرف این قرص منجر به ایجاد بوی نامطبوعی می شود و از آنجا كه محیط معده مرطوب است گاز حاصل از تجزیه این قرص در معده آزاد و جذب سلول ها شده و به سمت سلول های قلبی پیش می رود و تنفس فرد را دچار مشكل می كند.

مجاب گفت: این قرص، ماده ای بسیار خطرناك و كشنده است به گونه ای كه مصرف نصف آن در ظرف چند ساعت انسان را از پای درمی آورد و به صورت نادر پیش می آید كه فردی نجات یابد.
وی اضافه كرد: متاسفانه در گذشته مرگ و میر ناشی از مصرف این قرص در كشورمان زیاد بود و هنوز هم زیاد است.
به گفته مجاب، سردرد، احساس سوزش، ناراحتی گوارش و درد معده، حالت تهوع شدید، تشنگی و خستگی مفرط، گیجی، سرفه و اختلالات حركتی از علایم ظاهری و افت فشار خون، بی نظمی ضربان قلب، اختلالات تنفسی، كبدی و كلیوی از علایم بالینی مصرف این قرص است كه در نهایت منجر به مرگ مصرف كننده آن می شود.

وی اظهار داشت: چنانچه مسمومین این قرص به موقع به مراكز درمانی منتقل شوند شاید بتوان در موارد نادر از مرگ آنان جلوگیری كرد اما معمولا فرصتی برای نجات نیست و افراد مسموم فوت می كنند.
مجاب، درباره درمان سریع ناشی از مصرف این قرص گفت: استفاده از ذغال فعال (ذغال سیاه) كه به صورت قرص برای درمان مواردی مثل مصرف قرص برنج، تولید شده می تواند كمك كننده باشد زیرا مصرف ذغال فعال باعث می شود تا سم ناشی از مصرف این قرص به مقدار زیادی جذب ذغال شود.
وی ادامه داد: این دارو بیشتر در بیمارستان های مسمومین تجویز و باعث شست و شوی سریع معده می شود اما ناراحتی تنفسی را باید با استفاده از اكسیژن بهبود بخشید. مجاب گفت: در برخی موارد از داروی بی كربنات سدیم نیز برای بهبود مصرف كننده قرص برنج استفاده می شود.

این استاد دانشگاه گفت: متاسفانه شایع شده كه این قرص خاصیت توهم زایی دارد و برخی افراد از این قرص به عنوان قرص های موسوم به «اكس» استفاده می كنند كه تصورات باطل این دسته از افراد منجر به مرگ آنها شده است.
مجاب با بیان اینكه استنشاق این قرص توسط برخی اطفال منجر به مرگ آنها شده است، گفت: استنشاق و حتی چشیدن این قرص كشنده است و باید از دسترس اطفال دور نگه داشته شود.
وی تاكید كرد: در برخی افراد علایم ظاهری ناشی از مصرف این قرص بروز نمی كند بنابراین مصرف این قرص در برخی از افراد بدون علایم ظاهری است.
مجاب به والدین توصیه كرد از نگهداری این ماده سمی در منزل خودداری كنند و مواظب باشند تا فرزندان آنها بخصوص اطفال از چشیدن و استنشاق آن خودداری كنند.