صفحه اصلی
-
درباره لقمه
-
تماس با ما
-
دبیرخانه دائمی مسابقات فرهنگی هنری سفره های ایرانی
مجله لقمه
صنایع و خدمات
لقمه یاب
میهمانی
سرگرمی
گالری
آخرین اخبار
هزینه ماهانه یارانه و کالابرگ برای دولت چقدر است؟
راهاندازی سامانه «مردمدار» برای اعلام تخلفات کیفی کالاها
صادرات نان صنعتی ممنوع است
با توزیع بار جدید در بازار قیمت گوجه فرنگی کاهش یافت
تورم مالیات غیرمستقیم است/نسبت بین مالیات و خدماتدهی دولت باید رعایت شود
میزان واردات قطعات هلو و پرک پرتقال طی سال گذشته چقدر بود؟
۱۰۰ میلیون دلار به بازار شیر خشک تخصیص یافت
دلیل بلاتکلیفی 17 ساله قانون یکپارچهسازی اراضی کشاورزی چیست؟
خورشت سبزی که قورمه سبزی نیست!/همه چیز در مورد خورشت کرفس
با این میوههای پاییزی به جنگ آلودگی هوا بروید
مجله لقمه
ویژه نامه یلدا
خبرها
طرز تهیه انواع غذا
پزشکی و سلامت
خواص خوراکی ها
رمز و راز خانهداری و آشپزی
رازهای کسب و کار
پیشنهاد آخر هفته
ویژه نامه لاغری و چاقی
تغذیه
بازاریابی و فروش
دین و غذا
دانستنی ها
دکوراسیون
رستورانداری
دارو
داستان خوراکی ها
معرفی صنایع غذایی ایرانی
صنایع غذایی خارجی
گزارش
یادداشت و مقاله
هنر و غذا
گوناگون
مهمانی
کتاب و نشریات
گردشگری و هتلداری
گزارش تصویری یا ویدئویی
سرگرمی
خبرهای مربوط به سایت لقمه و مسابقات سفره های ایرانی اسلامی
آگهی و اطلاعیه ها
جشنواره و نمایشگاه ها
نتایج نظرسنجی سایت لقمه
سایت لقمه
>
مجله لقمه
>
ویژه نامه یلدا
>
"یلدا"در آذربایجان بیشتر به «شب چله» معروف است
آیین شب یلدا در آذربایجان؛
"یلدا"در آذربایجان بیشتر به «شب چله» معروف است
منطقه آذربایجان شرقی،مردم ایران و به ویژه آذربایجان آن را به این دلیل گرامی میدارند كه این روز مصادف با اولین روز از چهل روز نخستین زمستان است. به همین علت این شب در بین مردم آذربایجان بیشتر به «شب چله» معروف است تا شب یلدا! و چله اول را چله بزرگ میخوانند. بعد از گذشت این چهل روز (تا 10 بهمن)، «چله كوچك» شروع میشود كه 20 روز ادامه مییابد.
لقمه:
به اعتقاد مردم آذربایجان در این مدت سرمای زمستان به اوج خود میرسد و این امر برای كشاورزان كه افزایش محصولات تابستان آنها بستگی به اوج سرمای زمستان دارد، بسیار خوشایند است. در «چله كوچك» از شدت سرما كاسته میشود و مردم آذربایجان شب اول چله را نیز جشن میگیرند چرا كه این چله نویدبخش آمدن بهار و آغاز سرزندگی، شادابی و كار و تلاش است.
اگر چه هماكنون جشن شب چله، در شهرهای آذربایجان، تاحدودی رنگ و بوی باستانی و سادگی خود را از دست داده، اما در برخی از روستاها و شهرهای كوچك آذربایجان، رسم شب چله، به همان حلاوت گذشته باقی است. جمع شدن دور كرسی، رفتن به منزل بزرگ خانواده و ایل و طایفه، برگزاری مراسم جشن و عروسی در این شب، برگزاری برخی مسابقات هیجانانگیز نظیر اسبسواری، تیراندازی از جمله آنهاست. حتی وقتی ساكنان ساده و بیریای روستا، دور كرسی جمع میشوند، دست از شوخیها و نقل روایات و «تاپماجالار» و «بایاتیلار» برنمیدارند. شاید نقل این تاپماجالار (معماها) و بایاتیلار (دوبیتیهای آذری) یكی از مشخصههای شب چله باشد اما هندوانه مهمترین مشخصه «چله» است.
هندوانه سمبل شب چله
اولین چیزی كه از یادآوری شب چله به ذهن خطور میكند، حضور «هندوانه» در این مراسم است. هندوانه مظهر شیرینی، خونگرمی، سرسبزی و سرخفامی، شادابی و سرزندگی است. «هندوانه» برای شب چله لازم است و این رسمی است كه تاكنون بدون تغییر باقی مانده است. از همین روست كه میتوان در میان «خوانچههای خانواده داماد برای خانواده عروس هنوز آن را مشاهده كرد!
خوانچه
«خوانچه» و یا به تلفظ «آذربایجانیها»، «خونچا» به تحفهای گفته میشود كه خانواده داماد در شب یلدا برای خانواده تازهعروس میفرستد. در میان این خوانچه، علاوه بر هندوانه میتوان تحفههای رنگارنگ نظیر پارچههای حریر و گرانقیمت، میوهها و شیرینیهای متنوع و آجیل را مشاهده كرد برخی از آذربایجانیها و به ویژه «تازهداماد» در چنین شبی سعی میكند ذوق هنری خود را به رخ خانواده عروس و به ویژه عروسخانم بكشد! به همین خاطر، هندوانه را به شیوه زیبا، جالب و شورانگیزی، تزئین مینماید!
آجیل هم یكی دیگر از ملزومات شب چله است. آجیل آذربایجان كه به لحاظ كیفیت و تنوع، زبانزد خاص و عام است همواره حضور موثری در این مراسم دارد. در سالهای دور، تنقلات شب چله، به تخمه، پشمك، سنجد، قیسی، برگه زردآلو، بادام و گردو ختم میشد. اما اكنون، در سفره شب یلدای مردم آذربایجان انواع آجیلهای تشریفاتی! نظیر: پسته، فندق، مغز بادام و گردو و انواع میوههای گرمسیری نظیر، پرتقال، نارنگی، و حتی موز و نارگیل را میتوان مشاهده كرد.
در قدیمالایام، نه از سردخانههای مجهز خبری بود و نه از حمل و نقل سریع و پیشرفته امروزی كه بتوان در اسرع وقت هندوانه را از مناطق گرمسیر به مناطق سردسیر انتقال داد. به همین منظور مردم آذربایجان در اواخر فصل برداشت محصول هندوانه، چند عدد هندوانه درشت و مرغوب را بر روی بوته، در «بوستان» حفظ میكردند. كشاورزان آذربایجانی، روی این هندوانه را برای این كه از گزند سرما و حیوانات موذی در امان بمانند، با خار و خاشاك و بوتهها میپوشاندند و در شب یلدا از این هندوانهها استفاده میكردند. اما اكنون هندوانه مردم آذربایجان، از شهرهای گرمسیری نظیر: میناب، دزفول و اهواز تأمین میشود.
از ادبیات آذربایجان
شهریار؛ شاعر شیرین سخن آذربایجان شبنشینیهای زمستان و نقل داستانها و روایات را در منظومه پایدار «حیدربابایه سلام» چنین به تصویر منظوم كشیده است:
قــــاریننه گئجـه نــاغیل دینـــده
كولك قالخوب قاپ باجانی دوینده
من قــاییدوب بیرده اوشــاق اولیدیم
بیر گول آچوب اوندان سورا سولیدیم
در میان عامه مردم نیز «بایاتی»ها و اشعار منظوم متنوعی رواج دارد كه از جمله آنها میتوان به این «بایاتی» اشاره كرد:
چیله چیخار بایراما بیر آی قالار
پینتی آرواد قوورمانی قـــورتارار
گئدر باخار گودول ده یارماسینا
باخ فلكین گردش و غوغاسینا
ترجمه:
وقتی «چله» تمام شد یك ماه به عید باقی میماند.
زن بدسلیقه گوشتهای ذخیره خود را تمام میكند.
به «بلغورهای» انبار روی میآورد
و اینك تو نظاره كن گردش و غوغای فلك را
نقل از :ایسنا
کد:
560
تاریخ نشر:
۱۳۹۰ سه شنبه ۲۹ آذر
بازدید:
12104
ساعت:
12:00 صبح
نسخه چاپی
ارسال به دوست
اخبار مرتبط با این خبر
ردیف
تیتر
تاریخ
1
هدیه بردن برای نوعروس ها، یکی از رسوم شب چله+گزارش ویدئویی
۱۴۰۱ شنبه ۳ دي
2
نشست مشترک معاونت میراثفرهنگی و شورای فرهنگ عمومی با موضوع یلدای جهانی برگزار شد
۱۴۰۱ شنبه ۳ دي
3
شکلات قالبی انار برای شب یلدا
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
4
طرز تهیه مسقطی انار برای شب یلدا
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
5
تارت خرمالو را اینگونه برای یلدا تهیه کنید
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
6
قیمتهای جدید میوه برای شب یلدا
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
7
اسم واقعی و درست شب یلدا چیست؟+گزارش ویدئویی
۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ آذر
8
برگزاری مراسم شب یلدا تزریق گونهای از فرهنگ و امید به خانواده است
۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ آذر
9
فاکتور خرید ملاک تشخیص گرانفروشی محصولات شب یلدایی
۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ آذر
10
آشنایی با شیرینی سنتی ایلامیها در شب یلدا
۱۴۰۱ جمعه ۲۵ آذر
11
آجیل یلدا را گران نخرید/ مرغ باز گران شد
۱۴۰۱ پنج شنبه ۲۴ آذر
نظرات
النا
بد نبود
نظر شما
نام:
پست الکترونیکی:
نظر شما:
کد امنیتی:
گزارشات ویدئویی یا تصویری
آغاز یازدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری کشور در کرمانشاه
دومین و سومین روز از یازدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری کشور
اختتامیه یازدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری
نظرسنجی
عضویت در خبرنامه
نام :
ایمیل :
مطالب بهداشتی و تغذیه ایی
مواد غذایی که بدن را سم زدایی می کنند
اگر می خواهید وزنتان را کاهش دهید و یا به انرژی بی...
این خوردنیها را با هم نخورید
ترکیب «حلیم فرنگی» با میوه یا دسر «اسموتی» به عنوا...
لواشک چاق می کند یا لاغر؟
مدیر گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران گف...
موارد بیشتر...
ورود کاربران
نام کاربر:
کلمه عبور:
یاداوری کلمه عبور
عضویت در سایت
ویژه علاقمندان آشپزی
قصد خرید خوراکی خاصی را دارید اینجا را ببینید
مسابقات فرهنگی هنری سفرهها
بازی آنلاین لقمه خور را تجربه کنید!
لقمه.کام
با کتابهای تغذیه و آشپزی آشنا شوید
گزارش و مقالات برگزیده
استاتینها با گریپ فروت تداخل دارند
یک دکترای داروسازی با اشاره به اینکه گاه عوارض جانبی استاتینها بسیار ناراحت کننده است، گفت: برای کاهش بروز عوارض جانبی دستگاه گوارش، باید استاتین را عصرها با یک وعده غذا مصرف کرد.
نمکدان ها را بشکنید!
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان میزان مصرف روزانه نمک در میان خانوارهای کردستانی را سه گرم بیشتر از نیاز بدن به مصرف این ماده دانست و نسبت به تبعات مصرف بی رویه این ماده هشدار داد.
خواص معجزه آسای تره فرنگی
تره فرنگی فشارخون بالا را کاهش میدهد. ترکیبی از ویتامینC، ویتامین B6، فولات، آهن و منگنز است. مصرف منظم آن، باعث افزایش کلسترول مفید و کاهش کلسترول مضر میشود. حفظ این تعادل در بدن لازم است زیرا مانع از تصلب شرایین، بیماری دیابتی قلبی، حمله قلبی و حتی سکته میشود.
موثرترین ورزش برای کوچک کردن شکم
داشتن شکم بزرگ مشکلی است که اکثر افراد با آن مواجه هستند و روشهای متعددی را برای کوچک کردن شکم به کار میبرند که اکثر آنها بی نتیجه است.
لقمه یاب
بازار
مجله لقمه
میهمانی
سرگرمی
RSS
درباره لقمه
تماس با ما
استفاده از کلیه مطالب فقط با ذکر منبع بلا مانع است