به گزارش خبرنگار پایگاه خبری لقمه، بیماری کبد چرب، همانطور که از اسمش پیداست، بیماری حاصل از تجمع چربی در کبد است. ابتلا به کبد چرب در دو نوع عمده شایع است: ناشی از الکل (ناشی از مصرف بیش از حد الکل) و غیر الکلی.
به طور کلی برنامه غذایی برای کبد چرب شامل مواد غذایی است که میتوانند در کاهش علائم و عوارض ناشی از کبد چرب مؤثر عمل کنند.
همچنین برنامه غذایی برای کبد چرب به کاهش وزن، کنترل قند خون و جلوگیری از بروز سیروز و دیگر اختلالات کبدی نیز کمک میکند. رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب شامل موارد زیر است:
میوهها و سبزیجات
گیاهانی که سرشار از فیبر هستند، مانند حبوبات و غلات کامل
کاهش مصرف برخی از غذاها و نوشیدنیها، بهخصوص آنهایی که حاوی قند، نمک، کربوهیدراتهای تصفیهشده و چربیهای اشباع هستند.
قطع مصرف الکل
برای اینکه بتوانید مشکلات ناشی از کبد چرب را کاهش دهید و بدن را به سمت بازیابی سلامت هدایت کنید، پزشک شما برنامه غذایی ارائه میکند. این برنامه غذایی بر اساس توده چربی اضافهای که در بدنتان وجود دارد تهیه میشود. این رژیم سرشار از مواد مغذی سالم مبتنی بر غذاهای کامل، پر از فیبر، پروتئین و چربیهای غیراشباع است.
در ادامه اشاره میکنیم که چه مواد غذایی را باید در رژیم کبد چرب بگنجانید.
شیر بادام یا شیر گاو کم چرب
بزرگسالان و کودکان مبتلا به بیماری کبد چرب باید به مصرف کلسیم توجه کنند. مصرف کافی کلسیم و ویتامین D می تواند به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. علاوه بر این، بیماران مبتلا به بیماری کبدی پیشرفته به دلیل عوارض متعدد تغذیه ای دچار مشکل هستند و می توانند به پوکی استخوان مبتلا شوند. مبتلایان به کبد چرب روزانه حداکثر سه لیوان از هر یک از این نوع شیرها را بنوشند.
قهوه
تحقیقات پزشکی در حوزه تغذیه و تناسب اندام نشان داده، قهوه ی بدون خامه و شکر، یکی از موثرترین روش ها برای بهبود کبد چرب است. به نظر می رسد که قهوه ممکن است نفوذپذیری روده را کاهش داده و لذا جذب چربی را برای بدن کندتر می کند. البته صحت این مسئله هنوز در مرحله تحقیقات بالینی قرار دارد اما با این وجود، شواهد فزاینده ای نشان می دهد که قهوه اثرات مفیدی در کمک به کاهش بیماری کبد چرب دارد. بسته به نوع شدت بیماری و وضعیت بیمار، مصرف 7 تا 9 فنجان قهوه در هفته توصیه می شود.
غذاهای غنی از ویتامین E
شامل فلفل دلمه ای قرمز، اسفناج ، بادام زمینی و مغزها و ... می باشد که سرشار از ویتامین E بوده و برای افراد مبتلا به کبد چرب توصیه می شود.
آب
کارشناسان توصیه می کنند مصرف آب را به هر نوشیدنی شیرین و پرکالری پایبند باشید. به طور مثال یک فرد نرمال و بدون سابقه بیماری و بدون داشتن ممنوعیت در مصرف مایعات با وزن 50 کیلو، می بایست روزانه حداقل 3لیتر آب بنوشدتا از کمبود آب بدن و اثرات منفی آن بر روی کبد جلوگیری کند.
روغن زیتون
روغن های خاص مانند روغن زیتون و روغن آووکادو می توانند چربی های سالم بدن را تأمین کنند. این روغن ها به احساس سیری کمک می کنند و سطح آنزیم های کبدی را کاهش می دهند. انواع دیگر روغن که سرشار از چربی های اشباع نشده است، شامل روغن کنجد ، بادام زمینی، آفتابگردان و کلزا می باشد.
دانه های کتان و چیا
اینها منابع گیاهی اسیدهای امگا 3 هستند. این اسیدها برای کبد چرب غیرالکلی و الکلی توصیه می شود زیرا باعث کاهش محتوای چربی در کبد می شود.
سیر
افزایش مصرف سیر طی یک دوره 15 هفته ای منجر به کاهش توده چربی بدن و همچنین کاهش چربی در کبد و جلوگیری از پیشرفت بیماری می شود.
سویا و لوبیا
هم سویا و هم لوبیا در کاهش خطر ابتلا به کبد چرب بسیار مؤثر است. مطالعات نشان میدهند که حبوباتی همچون نخود و عدس سرشار از مواد مغذی متراکم و نشاستههای مقاوم هستند. به همین علت مصرف حبوبات سبب بهبود سلامت و عملکرد روده میشود. حبوبات کمک میکنند که سطح گلوکز و تری گلیسیرید خون در افراد چاق کاهش پیدا کند و فرد کمتر در معرض ابتلا به بیماری کبد چرب قرار بگیرد.
آجیل برای کمک به کاهش التهاب
آجیلها سبب کاهش التهاب و مقاومت به انسولین میشوند. همچنین مصرف آجیل استرس اکسیداتیو و خطر ابتلا به کبد چرب را نیز کاهش میدهد. مصرف مغزهایی همچون گردو در طولانیمدت سبب بهبود عملکرد کبد میشود و علائم و عوارض کبد چرب را کاهش میدهد.
ماهی و کاهش التهاب و چربی
ماهیهای چرب همچون سالمون، ماهی تن، قزلآلا و ساردین ازجمله مواد غذایی هستند که توصیه میشود مبتلایان به کبد چرب مصرف کنند. ماهیهای چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند و همانطور که گفته شد چربی امگا ۳ میتواند به کاهش چربی کبد کمک کند. امگا ۳ سبب افزایش کلسترول خوب یعنی HDL و کاهش سطحتری گلیسیرید میشود. بنابراین اگر مستعد ابتلا به کبد چرب هستید یا اینکه از این بیماری رنج میبرید، حتماً مصرف ماهیهای چرب را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
بلغور جو دوسر
غذاهایی که سرشار از غلات کامل و فیبر همچون بلغور جو دو سر هستند، خطر ابتلا به بیماریهای کبدی را کاهش میدهند. بلغور سبب کاهش سطحتری گلیسیرید میشود و از این طریق به کاهش وزن و کاهش عوارض ناشی از کبد چرب کمک میکند.
رژیم مدیترانهای بهترین رژیم برای کبد چرب
بهترین رژیمی که به افراد مبتلا به کبد چرب توصیه میشود، رژیم مدیترانهای است. این رژیم بهصورت اختصاصی برای مبتلایان به کبد چرب ایجاد نشده، اما تا حدود زیادی میتواند به بهبود وضعیت این بیماران کمک کند. رژیم مدیترانهای شامل غذاهایی است که به کاهش چربی در کبد کمک میکنند. این رژیم سرشار از چربیهای سالم، منابع آنتیاکسیدان و کربوهیدراتهای پیچیده است.
اگر از رژیم مدیترانهای برای کاهش چربی کبد کمک بگیرید، بشقاب غذای شما در هرروز شامل موارد زیر خواهد بود:
ماهی و غذاهای دریایی
انواع میوهها
غلات کامل
آجیل
روغنزیتون
سبزیجات
آووکادو
حبوبات
البته باید یادآوری کنیم که این رژیم مواد غذایی را به شما پیشنهاد میکند که کمترین مقدار کربوهیدرات را داشته باشند.
نمونه رژیم غذایی کبد چرب
اگر مبتلا به بیماری کبد چرب هستید، حتماً نیاز به یک برنامه غذایی اصولی و مطابق با شرایط جسمانی فعلی تان دارید. پزشک متخصص برنامه غذایی جهت کنترل بیمار کبد چرب برای شما تهیه میکند. در ادامه میتوانید نمونهای از برنامه غذایی معمولی روزانه افراد مبتلا به کبد چرب را ببینید.
صبحانه: ۸ اونس بلغور جو دوسر، ۲ قاشق چایخوری کره بادامزمینی، ۱ قاشق غذاخوری دانه چیا، ۱ فنجان توت مخلوط، ۱ فنجان چای سیاه یا چای سبز
ناهار: ۳ اونس مرغ کبابی، ۱ عدد سیبزمینی پخته کوچک، ۱ فنجان بروکلی یا هویج پختهشده، سبزیجات مخلوط، سالاد اسفناج با روغنزیتون و سرکه بالزامیک
میانوعده: ۱ قاشق غذاخوری کره بادامزمینی، تکههای سیب، ۲ قاشق غذاخوری هوموس با سبزیجات خام
شام: سالاد لوبیا، ۳ اونس ماهی سالمون گریلشده، ۱ فنجان بروکلی پختهشده، ۱ فنجان کینوا پختهشده و ۱ فنجان توت مخلوط
غذاهای ممنوع در رژیم غذایی مبتلایان به کبد چرب
مهمترین نکتهای که باید بدانید و همیشه به خاطر داشته باشید این است که از چربیهای اشباعشده دوری کنید. چربیهای اشباعشده نهتنها برای مبتلایان به کبد چرب که برای افراد دیگر نیز منبع غذایی ناسالم محسوب میشوند. چربیهای اشباع سبب رسوب چربی در کبد میشوند. برای به حداقل رساندن مشکلات کبدی ناشی از بیماری کبد چرب از مصرف مواد غذایی زیر اجتناب کنید:
مرغ به جز گوشت سفید بدون چربی
گوشت قرمز
پنیر پرچرب
ماست به جز ماست کمچرب
مواد غذایی پختهشده یا سرخشده با روغن پالم نخل یا نارگیل
مواد قندی همچون آبنبات
نوشابههای معمولی و شیرین
مواد غذایی حاوی قندهای مصنوعی همچون شربت ذرت که فروکتوز بالایی دارند مثل آب میوه و نوشیدنی های شیرین
قندها و کربوهیدرات ها
نوشیدنی های رژیمی که کالری کمی دارند
کره و کره آب شده
کیک های پخته شده شیرین، بستنی و دسرها
بیکن، سوسیس، گوشت های پخته شده و گوشت های چرب
غذاهای شور؛ برخی تحقیقات نشان داده اند که NAFLD با مصرف نمک بدتر می شود، به دو دلیل که این غذاها معمولاً همراه با غذاهای با چربی بالاتر و کالری بالاتر هستند، مانند برخی دیگر در این لیست و همچنین می تواند منجر به بی نظمی در سیستم رنین-آنژیوتانسین شود، خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش می دهد.
غذاهای سرخ شده؛ غذاهای سرخ شده نیز غالباً کالری زیادی دارند و توسط متخصصان توصیه نمی شوند.
خبرنگار: آزاده فضلی
بازگشت به صفحه نخست