به گزارش پایگاه خبری لقمه، لیلا میرمقتدایی کارشناس صنایع غذایی دانه گندم را متشکل از سه بخش اصلی شامل جوانه، سبوس و اندوسپرم برشمرد و افزود: جوانه گندم حاوی چربی و اندکی پروتئین، سبوس حاوی فیبر و آندوسپرم حاوی نشاسته و مقادیری پروتئین است.
وی آرد کامل را آردی دانست که گندم آن توسط آسیاب سنگی به صورت کامل آسیاب شده است یا اینکه پس از فرآوری گندم، پوسته و لایه‌های خارجی دانه به آن اضافه شده است و شامل فیبر، مواد معدنی و ویتامین‌های گروه ب است.
دکترای تخصصی علوم و صنایع غذایی، حدود ۲۰ درصد از وزن آرد کامل را متعلق به پوسته و لایه‌های خارجی دانه گندم دانست و افزود: این پوسته و لایه‌ها حاوی فیبر، مواد آنتی‌اکسیدان و مواد مغذی مهمی چون روی، منیزیم، فسفر، پتاسیم و ویتامین‌های گروه ب هستند.
به گفته میرمقتدایی، آرد سفید به دلیل حذف پوسته و لایه‌های خارجی دانه گندم، حاوی فیبر و مواد مغذی کمتری است و در فرآیند تولید آن بخشی از ویتامین‌ها و مواد معدنی از بین می‌روند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: مصرف طولانی مدت آرد سفید می‌تواند باعث کاهش سطح فیبر، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن و به طور کلی کاهش سطح سلامت فرد شود.
وی در ادامه به تبیین مزایا و معایب استفاده از آرد کامل در تهیه نان پرداخت که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
میرمقتدایی، فیبر بالا را از مزایای آرد کامل برشمرد و گفت: آرد کامل حاوی پوسته و لایه‌های خارجی دانه گندم است که شامل فیبر، مواد مغذی و مواد ضد اکسیدان است. مصرف نان حاوی آرد کامل ضمن کمک به تأمین نیاز روزانه افراد به فیبر باعث بهبود خونرسانی، کنترل قند خون و حفظ سلامت دستگاه گوارش می‌شود.
وی، کاهش خطر بیماری‌های مزمن را از دیگر مزایای استفاده از آرد کامل عنوان کرد و افزود: مصرف غلات کامل ارتباط مستقیمی با کاهش میزان بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی عروقی، برخی از بیماری‌های سرطان و دیابت دارد.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، آرد کامل را حاوی ویتامین‌های گروه B مانند تیامین، ریبوفلاوین و نیاسین ذکر کرد که برای سلامت مغز و عملکرد بهتر آن مفید هستند.
میرمقتدایی، ماندگاری کمتر را از معایب آرد کامل عنوان کرد و گفت: ماندگاری آرد کامل به دلیل روغن موجود در سبوس و جوانه نسبت به نوع آرد سفید کمتر است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اسید فیتیک یا فیتات را یک ترکیب شیمیایی طبیعی موجود در بسیاری از غلات و دانه‌های روغنی مانند گندم و جو ذکر کرد که با برخی مواد مغذی مانند فسفر، کلسیم، روی و آهن ترکیب شده و منجر به کاهش جذب آنها در دستگاه گوارش می‌شود.
به گفته وی، آرد کامل حاوی پوسته و لایه‌های خارجی دانه گندم است که مقادیر قابل توجهی اسید فیتیک دارد. این مواد ممکن است باعث کاهش جذب برخی مواد مغذی مانند فسفر، آهن، روی و کلسیم در دستگاه گوارش شود.
دکترای تخصصی علوم دکترای تخصصی علوم و صنایع غذایی بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته خاطرنشان کرد: با استفاده از روش‌هایی مانند تخمیر می‌توان مقدار اسید فیتیک را کاهش داد و جذب بیشتر مواد مغذی را در دستگاه گوارش تسهیل کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه، تفاوت طعم و بافت نان را از دیگر معایب استفاده از آرد کامل ذکر کرد که به دلیل محتوای بالای فیبر و مواد مغذی نسبت به نان‌های سفید دارا است.
میرمقتدایی، زمان بیشتر پخت را از دیگر معایب استفاده از آرد کامل عنوان کرد و گفت: این نان نسبت به نان‌های سفید به زمان بیشتر و شرایط خاص‌تری نیاز دارد، زیرا حاوی فیبر بالایی است و ممکن است نیاز به محیطی گرم‌تر و رطوبت بیشتر داشته باشد.
این دانشیار دانشگاه در پایان گفت: استفاده از آرد کامل در تهیه نان به عنوان جایگزینی برای آرد سفید می‌تواند به بهبود سلامت کمک کند اما نیاز به شناخت دقیق‌تر در مورد شرایط پخت و مصرف آن وجود دارد. نان کامل در ایجاد سیری و کاهش اشتها، کاهش کلسترول، کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی و سکته های قلبی و پیش گیری و درمان سرطان ها موثر است. بنابراین تولید نان کامل گام موثری در بهبود کیفیت تغذیه ای افراد جامعه و ارتقای سلامتی محسوب می شود.
رژیم‌های غذایی سرشار از نان‌های کامل با کاهش خطر بیماری‌هایی مانند اضافه وزن و چاقی، بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و بعضی سرطان‌ها مرتبط بوده و استفاده از نان کامل افراد را از مصرف سایر مواد دارویی و شیمیایی بی‌نیاز می‌کند.
خبرنگار: محمدصالح حجت الاسلامی
بازگشت به صفحه نخست