آیا میدانستید؟
1- میوهها غذاهای کم کالری و کم چربی هستند. قندهای ساده، فیبر و ویتامینها که نیازهای هر روزه و معمول ما هستند در میوهها به وفور یافت میشود.
2- فیبرهای گیاهی مانع جذب چربی و باعث بهبود کارکرد حرکتی دستگاه گوارشی میشوند که یکی از نتایج آن کمک به دفع مواد از بدن و رفع یبوست و نیز پیشگیری از وقوع سرطانهای دستگاه گوارش به ویژه سرطان روده بزرگ است.
3- میوهها از منابع مهم فلاوونوییدهای پلی فنولیک، ویتامین C و آنتوسیانینها هستند. این مواد با توجه به خواص آنتی اکسیدانی خود به حفظ بدن در برابر استرسهای اکسید کننده و بیماریها و سرطانها کمک میکنند و سطح ایمنی بدن را در برابر محیط افزایش میدهند.
4- میوهها حاوی مقادیر بالای ویتامین، املاح، ریز مغذیها و آنتی اکسیدانها هستند که از بدن در مقابل تغییرات پیری محافظت کرده و باعث پیشگیری از فرایند پیری سلولها و بافتها میشوند. از اثرات دیگر میوهها میتوان به جلوگیری از تحلیل شبکیه چشم و بیماری آلزایمر، سرطان کولون، پوکی استخوان و ... اشاره کرد. تنوع میوهها به ما امکان میدهد که در هر فصل از میوههایی با طعم و رنگ گوناگون استفاده کنیم. رنگ زرد و نارنجی میوهها نشانگر محتوای بتا و آلفا کاروتن، گزانتین و کریپتو گزانتین و رنگ آبی و سیاه (مثل رنگ تمشک) نشانه وجود آنتو سیانین و آنتی اکسیدانهای پلی فنولیک است.
ایستگاه اول: سیب
سیب میوهای پر مصرف و رایج است که رنگ و طعم و شکلهای گوناگون دارد و سلیقههای مختلف را راضی نگه میدارد. این میوه حاوی مقادیر زیادی از ویتامینهای A و B و C، قندها و آنزیمهای مختلف، تانن و اسید مالیک و اسانس است. سیب از منابع غنی فیبر است که با تنظیم حرکات روده به دفع مواد زائد و قند و چربی اضافه کمک کرده و سلامت بدن را حفظ میکند. این میوه با محتوای آنتی اکسیدان خود در دفع و خنثیسازی مواد اکسید کننده محیطی و داخلی موثر است و لذا از ارگانهای حیاتی چون پوست حمایت میکند. به یاد داشته باشیم که شروع و ادامه روندهای تخریبی همچون پیری و آسیبهای وارده به ارگانهای مختلف، آسیبهای ناشی از آفتاب بر پوست و نیز سرطانزایی بسیاری از عوامل مانند آفتاب، از ایجاد مواد اکسید کننده آغاز میشود. تخریب و تغییر مولکولهای خاص روند آسیب را تسهیل میکند. ترکیبات فلاوونویید داخل سیب دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. این ترکیبات در کنار ویتامینها در پوست و لایه نازک زیر پوست سیب متراکم هستند و لذا برای دریافت کاملتر آنها باید پوست سیب (پس از شست شوی کامل) را نیز مصرف کرد. آب حاوی سیبهای پالپ (حاوی اجزای کاملتری از میوه) به رنگ کدر، خواص آنتی اکسیدانی بیشتری دارد تا آبمیوه شفاف. میتوان پوست سیب را به شکل بسیار نازک گرفت تا خواص و اجزای داخل آن به صورت بهتری حفظ شود.
برخی مطالعات نشانگر خواص ضد سرطانی سیب است. این امر با توجه به اثر آنتی اکسیدانی سیب و محتوای بالای فیبر آن (که با حجیم کردن مدفوع موجب تنظیم حرکات روده میشود) چندان دور از ذهن به نظر نمیرسد. به این ترتیب مصرف سیب میتواند از بروز سرطانهای کولون، پروستات و ریه پیشگیری نماید و از طرفی از جذب کلسترول و چربی (و درنتیجه بروز چاقی) جلوگیری نموده و در بهبود کارکرد قلب سهیم باشد. سیب کلسترول ناچیزی دارد و منبع مهمی برای ویتامین C است.
ترکیبات فنولیک اصلی سیب عبارتند از quercetin، epicatechin و procyanidin.
امروزه استفاده از محلول آب سیب تازه بهعنوان نوعی اسید میوه (alfa-fruit acids) در لایهبرداری سطحی تا متوسط پوست صورت رایج شده است. به این ترتیب که آب سیب تازه روزانه دو بار به ناحیه صورت و گردن ماساژ داده میشود.
سیب کامل منبع غذایی کاملی است. پوست کندن و یا پروسه آب میوه گرفتن، غلظت مواد پلی فنولیک آن را کاهش میدهد. طعم ترش سیب مربوط به اسید تارتاریک است.
ایستگاه دوم: زردآلو
زردآلو منبع خوبی از املاح بهویژه پتاسیم و نیز حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین C است. این میوه با توجه به زرد تا نارنجی بودن خود دارای کاروتنوییدها با خواص آنتی اکسیدانی و نیز لیکوپن است. زردآلوی خشک شده سرشار از فیبر طبیعی است که به رفع یبوست و نیز دفع کلسترول کمک میکند. با توجه به نکات گفته شده میتوان حدس زد که این میوه در پیشگیری از مشکلات قلبی و سرطانهای کولون و مشکلات چشمی مفید است.
ایستگاه سوم: پرتقال
پرتقال میوهای کم کالری، فاقد چربی و اسیدهای چرب اشباع و آکنده از پکتین و فیبر است که درمجموع برای افرادی که تصمیم به کاهش وزن دارند، مفید است. لایه سفید زیر پوست پرتقال حاوی پکتین و فیبر است که اشتها را تا 4 ساعت سرکوب میکند. برای دستیابی به تمام خواص ارزشمند پرتقال بهتر است میوه را به صورت کامل و بهخصوص همراه پوست داخلی آن میل نمود. آب پرتقال با PH اسیدی خود به عنوان ماسک صورت موضعی جهت لایهبرداری ملایم قابل استفاده است. پرتقال حاوی مقادیر بالایی ویتامین C است و لذا خاصیت آنتی اکسیدانی خوبی دارد. این ویژگی فرد را در برابر عوامل عفونی و نیز رادیکالهای آزاد و مضر محافظت مینماید. پرتقال حاوی مقادیر مناسبی از ویتامین B کمپلکس است. (این ویتامینها در بدن ساخته نمیشوند و باید از خارج از بدن تامین شوند). در آب پرتقال مقادیر بالایی از املاح از جمله پتاسیم و کلسیم و نیز مواد شیمیایی از جملهhesperetin و naringenin(از دسته فلاوونوییدها) موجود است. Naringenen اثر آنتی اکسیدانی و جمع آوری کننده رادیکالهای آزاد و نیز اثرات ضد التهابی و تنظیم کنندگی سیستم ایمنی را داراست. در این میوه مقادیر قابل توجهی ویتامین A، آلفا و بتا کاروتن، بتاکریپتوگزانتین و لوتئین وجود دارد که آنتیاکسیدانی مفید در فرآیندهای بینایی بوده و نیز در پیشگیری از سرطان بهویژه سرطان ریه و حفره دهانی موثر است.
ایستگاه چهار: هلو
این میوه آکنده از ویتامینهای A، B ،C و اسیدهای سیتریک و مالیک، قند، صمغ، تانن، آمیگدالین و اسیدهای چرب است. هلو خاصیت لایهبرداری ملایم دارد و لذا میتوان از رنده و یا له شده آن به صورت مالیدنی به صورت، جهت حفظ لطافت و تقویت پوست و باز کردن منافذ و خلل و فرج آن و نیز جلوگیری از چروک، افتادگی و تامین طراوت و شفافیت و تازگی پوست صورت استفاده کرد. برای این کار پوست و هسته چند هلوی رسیده را جدا کرده گوشت میوه را له نموده روی پوست میمالیم و نیم ساعت بعد پوست را به ملایمت میشوییم. در پوستهای خشک میتوان از مخلوطی از له شده هلو و روغن بادام استفاده نمود. هلو محتوی مقادیر مناسبی ویتامین A و C، املاح، لوتئین، گزانتین وکریپتوگزانتین بوده و کالری کمی دارد. هلو همچنین فاقد اسیدهای چرب اشباع است.
ایستگاه پنجم: انبه
انبه میوهای با ارزش غذایی بالا حاوی مقادیر مناسبی از ویتامینهای A، C، F و پلیفنولها و کاروتنوییدهاست. ویتامینهای گروه B، K و اسیدهای آمینه و املاح از جمله مس و پتاسیم و اسیدهای چرب غیر اشباع و امگا 3 در این میوه به وفور یافت میشود. از پلیفنلهای این میوه میتوان به kaempferol tannin, caffeic acid ,gallic acid, catecchin اشاره کرد. پلیفنلهای خاص انبه به نام mangiferin و xanthone خاصیت آنتی اکسیدانی دارند. 25 کاروتنویید گوناگون از گوشت انبه جدا شده است. lopeol یک triterpene است که به طور موثری سرطان پوست و پروستات را مهار میکند.
ایستگاه ششم: هندوانه
هندوانه میوهای آکنده از آب (تا 92 درصد وزن)، قند (تا 5 درصد وزن) و نیز املاح بوده و هدیه روزهای گرم تابستان به لبهای تشنه است. این میوه منبع عالی ویتامین A، آنتی اکسیدانهایی چون بتاکاروتن، لیکوپن، لوتئن، zeaxanthin و کریپتوگزانتین و ویتامینهای گروه B، ویتامینC و املاح به ویژه منگنز است. حاشیه سفید (زیر پوست) هندوانه که حاوی مقادیر بالای ویتامین و املاح است غالبا خورده نمیشود و بیرون ریخته میشود. اسید آمینه سیترولین نخستین بار از هندوانه جدا شده که حاوی مقادیر قابل توجهی اسید آمینه است. مصرف مقادیر زیاد هندوانه تست اندازهگیری سیترولین سرم را مثبت کاذب مینماید و تشخیص سیترولین را اشتباه جلوه میدهد.
ایستگاه هفتم: انگور
انگور غذایی کامل است. این میوه حاوی مقادیر بالایی از پلی فنلها از جمله reservratol (با خواص ضد قارچ و ویروس، تنظیم کننده چربی و کاهنده کلسترول و ممانعت از تجمع پلاکتها)catechin و آنتو سیانین است و لذا میتوان برای آن خواص آنتی اکسیدانی متصور شد. امروزه اثرات آنتی اکسیدانی هسته انگور همراه پلی فنلها و اسیدهای چرب غیراشباع موجود در هسته انگور مشخص شده است. روغن هسته انگور حاوی مقادیر بالای ویتامین E، فیتواسترول و اسیدهای چرب غیراشباع است. هسته و پوست انگور بیشترین تراکم آنتیاکسیدانها را داراست.
ایستگاه هشتم: کیوی
کیوی حاوی میزان قابل توجهی ویتامین C، پتاسیم (بر اساس وزن، میزان پتاسیم کیوی کمی کمتر از موز است)، ویتامین E و مقدار کمی ویتامین A است. کیوی از منابع غذایی حاوی آنتی اکسیدانهای فلاوونویید است. میزان بالای فیبر موجود در کیوی اثرات نرم کننده قوام مدفوع را دارد. این میوه حاوی آنزیم actinidin است. کیوی در برخی افراد ایجاد حساسیت میکند (بهخصوص در افراد حساس به لاتکس، پاپایا و آناناس امکان وقوع آلرژی متقاطع به کیوی وجود دارد). کیوی مقدار بالایی اگزالات کلسیم دارد و خون را رقیق و روان (مانند اثر آسپرین) میسازد.
ایستگاه نهم: موز
موز را همه میشناسند. موز میوهای است خوش طعم، زود هضم و پر انرژی. یک عدد موز تقریبا معادل یک سیب زمینی انرژیزایی دارد و بنا بر این میوهای پرانرژی و کم چرب است. قندهای فروکتوز و سوکروز موجود در آن انرژی بخش هستند و این امر در ورزشکاران که نیاز به انرژی سریع و در دسترس دارند و یا در کودکان در سنین رشد و فعالیت بسیار ارزشمند است. این میوه حاوی مقادیری فیبر، فلاوونویید، ویتامین B کمپلکس بهویژه B6، ویتامین C، املاح بهویژه پتاسیم، مس، منیزیم و منگنز است. این میوه در جایگزین ساختن کمبودهای آب و الکترولیت در بیمارانی که دچار کم آبی شدهاند به کار میآید. بعضی مطالعات نشانگر نقش موز در کاهش ریسک بروز بدخیمی کولورکتال، پستان و renal cell carcinoma است. البته میزان فیبر در این میوه کمتر از میوههایی چون سیب و پرتقال است.
ایستگاه دهم: آناناس
این میوه گرمسیری زیبا و خوش طعم آکنده از آب، املاح معدنی و ویتامینهای ضروری است. کالری این میوه کم بوده و چربی اشباع و کلسترول آن در حد ناچیز است.
این میوه سرشار از فیبر و لذا تسهیل کننده حرکات روده است. آناناس حاوی آنزیم پروتئولیتیکی به نام bromelain است که دارای خواص ضد التهاب، ضد انعقاد و ضدسرطان است. این میوه حاوی ویتامین C به میزان قابل ملاحظه، ویتامینA ، B کمپلکس، K و املاح مس و منیزیم است.
ایستگاه یازدهم: گیلاس
گیلاس حاوی مقدار قابل توجهی آنتوسیانین (ضد التهاب، ضد درد و آنتی اکسیدان) بوده و کالری کمی دارد. این میوه فاقد چربی و حاوی املاح و انواع ویتامینها و نیز حاوی ملاتونین است. ملاتونین هورمونی است که در انسان توسط غده پینه آل ترشح میشود و در تنظیم سیکل خواب نقش دارد.
ایستگاه دوازدهم: گریپ فروت
این میوه کالری کمی دارد و پرفیبر و حاوی مقادیر بالای پکتین است. گریپ فروت سرشار از ویتامین A، C، فولات، آهن، کلسیم، پتاسیم و لیکوپن (در انواع قرمز)، naingenin (از دسته فلاوونوئیدها)، فورانوکو مارینها و برگامونئین است. این میوه با داروهایی چون بتابلاکرها، سیکلوورین و اتوپوزاید تداخل میکند و اثر ثابت شدهای بر باکتریها و قارچها دارد.
ایستگاه سیزدهم: آلو
آلو میوهای کم کالری و بدون چربی اشباع، حاوی فیبر فراوان و سوربیتول و isatin است که سیستم گوارش را به حرکت انداخته و از یبوست جلوگیری میکند. میوه تازه آلو حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین Bکمپلکس، ویتامین A و C، لوتئین، ریپتوگزانتین و زئاگزانتین و همچنین املاح بهویژه فلوئور، آهن و پتاسیم است.
ایستگاه چهاردهم: انار
انار میوهای با کالری متعادل، بدون چربی و حاوی فیبرهای خوراکی فراوان است که هم به دفع چربی و کلسترول کمک میکند و هم به کاهش وزن و نیز در پیشگیری از سرطان کولون و کاهش مشکلات قلبی مفید است. از خواص بارز این میوه کمک به جمعآوری رادیکالهای آزاد است. انار مقادیر بالایی از ویتامینهای B، C و املاح را داراست.
ایستگاه پانزدهم: توتفرنگی
این میوه حاوی مقادیر بالای ویتامین C (تا 98 درصد نیاز روزانه) است. مقادیر ویتامین Bکمپلکس، ویتامین A و E، لوتئینو زئاگزانتین بالا و مقدار کمی بتا کاروتن، املاح از جمله فلوئور، آهن، ید، پتاسیم، منیزیم و مس نیز در این میوه موجود است. توت فرنگی میوهای کم کالری و بدون چربی است و مقدار فلاوونوئیدها فنولیک آن مثل آنتوسینینها و ellagic acid بالا است.
مجموعه این خصوصیات، میوه توت فرنگی را به غذایی مفید جهت پیشگیری از سرطان و یا تغییرات سالخوردگی، بیماریهای التهابی و نورولوژیک تبدیل کرده است.
ایستگاه شانزدهم: گلابی
گلابی میوهای است حاوی فیبر بالا، به گونهای که بهعنوان ملین و افزاینده حرکات روده قابل استفاده است. مصرف منظم گلابی از بروز سرطان کولون پیشگیری کرده و به دفع سموم از روده کمک میکند. کالری این میوه کم است و این امر به کاهش وزن و چربی سرم کمک میکند. گلابی حاوی ویتامین C، آنتی اکسیدانها، املاح، بتاکاروتن، لوتئین، گزانتین وB کمپلکس است.
ایستگاه هفدهم و آخر: خرمالو
خرمالو میوهای کم کالری، کم چربی، سرشار از فیبر و حاوی آنتی اکسیدانهای فلاوونویید پلی فنولیک از جمله catechin و gallocatechin و ماده آنتی توموری به نام betulinic است. catechin دارای خواص ضد التهاب، ضد عفونت و ضد خونریزی است. میوه تازه حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامین A، بتاکاروتن، لیکوپن، لوتئین، زئاگزانتین و کریپتو گزانتین است. با توجه به مقادیر بالای ویتامینها در این میوه مصرف مستمر و منظم آن از بروز عفونتها پیشگیری کرده و رادیکالهای آزاد را از محیط داخلی بدن خارج میسازد. این میوه حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامینB کمپلکس و املاح است.
شما هم می توانید در انتهای همین مطلب نظرتان را با دیگران در میان بگذارید.
بازگشت به صفحه نخست
نقل از :نشریه هفت روز کشاورزان